Artykuł
NOWE PRAWO JUŻ OD STYCZNIA
Energetyki. Lada chwila ograniczenia w sprzedaży
Zmiany mniejsze, niż zapowiadano
Od 1 stycznia 2024 r. zmienią się zasady dystrybucji napojów energetycznych (tzw. energetyków), a ściślej „napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny”, bo tak nową kategorię produktów sensytywnych definiują przepisy ustawy z 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1718; dalej: nowelizacja u.z.p.). Najbardziej spektakularną zmianą – zarówno dla handlu, jak i konsumentów – jest to, że od nowego roku napojów energetyzujących nie kupią już osoby poniżej 18. roku życia. Należy zauważyć, że początkowo autorzy nowelizacji u.z.p. – jeszcze na etapie projektu – przewidywali wprowadzenie także daleko idących ograniczeń w reklamie napojów energetycznych, wzorowanych na regulacjach dotyczących alkoholu. Jednak finalnie zrezygnowano z wprowadzenia tego typu ograniczeń, tłumacząc to koniecznością notyfikacji przepisów nowelizacji u.z.p. do Komisji Europejskiej, co znacząco wydłużyłoby czas procedowania projektu. Ostatecznie nowelizacja u.z.p. zakończyła się na dodaniu zaledwie kilku nowych przepisów, przy czym ich treść budzi wiele wątpliwości interpretacyjnych. W efekcie niektórzy przedsiębiorcy zastanawiają się, kogo obejmą nowe przepisy, jak dostosować się do zmian? Jaka odpowiedzialność grozi za naruszenie wprowadzonych zakazów? Na te i inne pytania odpowiadamy poniżej.
Ramka 1
Obowiązek notyfikacji dotyczy aktów prawnych, które zawierają przepisy techniczne. Projekt ustawy nowelizującej został pierwotnie zgłoszony w ramach systemu TRIS, jednak w toku prac legislacyjnych notyfikacja ta została wycofana. Tymczasem w opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu projekt nowelizacji u.z.p., w zakresie, w jakim wprowadza zakaz sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny oraz nakłada na producentów i importerów obowiązek oznaczenia takich napojów, może jednak wypełniać przesłanki uznania go za przepisy techniczne w rozumieniu art. 1 ust. 1 lit. f dyrektywy 2015/1535. Tymczasem brak notyfikacji przepisów zgodnie z art. 5 wspomnianej dyrektywy stanowi naruszenie obowiązków z niej wynikających. W konsekwencji Komisja Europejska może wszcząć postępowanie w tej sprawie i podjąć dalsze kroki, włącznie ze skierowaniem sprawy do Trybunału Sprawiedliwości UE. Także zainteresowane podmioty mogą dochodzić swoich praw przed sądem krajowym.