Wyrok SN z dnia 18 lipca 2023 r., sygn. III PSKP 35/22

W świetle Karty Nauczyciela, obowiązek informowania nauczyciela o możliwości zatrudnienia uzupełniającego i ograniczenia zatrudnienia, zgodnie z art. 22 ust. 2 tej ustawy, nie jest przewidziany i nie stanowi warunku koniecznego przed dokonaniem wypowiedzenia stosunku pracy nauczyciela na podstawie art. 20 ust. 1 pkt. 2 K.N.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dawid Miąsik (przewodniczący) ‎

SSN Józef Iwulski ‎

SSN Maciej Pacuda (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa N.W.

przeciwko Szkole Podstawowej w B. ‎o zapłatę odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie nauczycielskiego stosunku pracy z mianowania, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 18 lipca 2023 r., ‎skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy ‎z dnia 26 kwietnia 2021 r., sygn. akt VII Pa 25/21,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2021 r. oddalił apelację wniesioną przez powoda N.W. od wyroku Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Śląskich z dnia 8 stycznia 2021 r., oddalającego powództwo o zapłatę odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie nauczycielskiego stosunku pracy z mianowania wniesione przez powoda przeciwko pozwanej Szkole Podstawowej w B.

W sprawie ustalono, że powód został zatrudniony w pozwanej Szkole Podstawowej w B. od dnia 1 września 2011 r. na stanowisku nauczyciela wychowania fizycznego, początkowo na podstawie umów o pracę zawieranych na czas określony, następnie zaś na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Od dnia 1 września 2017 r. między stronami został nawiązany stosunek pracy na podstawie mianowania, przy czym od dnia 18 sierpnia 2017 r., w wyniku przeprowadzonego postępowania egzaminacyjnego, powód uzyskał stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego. Powód posiada dodatkowe kwalifikacje zawodowe do nauczania przedmiotu informatyki, a także edukacji dla bezpieczeństwa. Miesięczne wynagrodzenie za pracę powoda w roku szkolnym 2019/2020, liczone jak ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, wynosiło 3.867,60 zł. U pozwanej zostały ustalone na piśmie kryteria doboru nauczycieli do zwolnienia z pracy, które przedstawiały się następująco: posiadanie różnorodnych kwalifikacji zawodowych (możliwość nauczania różnych przedmiotów zgodnie z aktualnymi potrzebami szkoły); stopień awansu zawodowego (niższy stopień awansu może przesądzić o wyborze nauczyciela do zwolnienia); niekorzystna ocena pracy i osiągnięć w nauczaniu oraz wychowaniu uczniów (dyrektor szkoły może wybrać do zwolnienia pracownika, którego pracę gorzej ocenia); niekorzystna ocena przez przełożonych oraz uczniów i ich rodziców (skargi na nauczyciela, brane pod uwagę jako kryterium doboru do zwolnienia, powinny być zweryfikowane, a mianowicie rozpoznane zgodnie z przepisami postępowania administracyjnego); dyscyplina pracy (nauczyciel, który narusza porządek i organizację pracy i otrzymuje w związku z tym kary porządkowe, może być na tej podstawie wytypowany do zwolnienia); podstawa nawiązania stosunku pracy (nauczyciel zatrudniony na podstawie umowy o pracę powinien być wybrany do zwolnienia przed nauczycielem mianowanym, gdy pozostałe kryteria nie pozwalają na jednoznaczną ocenę przydatności do dalszej pracy); długotrwałe, dezorganizujące pracę w szkole, nieobecności nauczyciela w pracy z powodu choroby (długotrwałe, dezorganizujące pracę w szkole nieobecności nauczyciela w pracy z powodu choroby mogą uzasadniać jego wybór do wypowiedzenia); spełnianie przez nauczyciela przesłanek uprawniających do emerytury i posiadanie innych źródeł utrzymania (spełnianie przez nauczyciela przesłanek uprawniających do emerytury może stanowić kryterium doboru do zwolnienia. Nauczyciel ma bowiem możliwość pozyskiwania po rozwiązaniu stosunku pracy środków utrzymania w ramach systemu ubezpieczenia społecznego. Na dobór do zwolnienia może mieć wpływ również posiadanie przez nauczyciela innych źródeł utrzymania, np. zatrudnienie jego małżonka, prowadzenie działalności gospodarczej, udziały w spółce itp.); małoletnie dzieci na utrzymaniu (nie bez znaczenia pozostaje również liczba małoletnich dzieci, które utrzymuje nauczyciel); fakt odmowy przyjęcia propozycji ograniczenia zatrudnienia (choć odmowa przyjęcia ograniczenia zatrudnienia może stanowić kryterium doboru do zwolnienia, to jednak nie może być to kryterium wyłączne). Dokument zawierający tak ustalone kryteria przesłanki doboru nauczycieli do zwolnienia z pracy został przedstawiony nauczycielom pozwanej na radzie pedagogicznej w dniu 16 maja 2019 r. Również powód zapoznał się z jego treścią.