Wyrok SN z dnia 17 marca 2016 r., sygn. III PK 85/15

Przepis art. 20 ust. 1 pkt 2 KN, a ściślej sytuacja dla której jest przewidziany, stanowi odniesienie dla oceny zgody nauczyciela na zmniejszenie zatrudnienia na podstawie art. 22 ust. 2 tej ustawy, jako warunek ograniczający zatrudnienie.

Biuletyn SN Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych nr 4/2016

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Romualda Spyt (przewodniczący)

SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

SSN Maciej Pacuda

w sprawie z powództwa S. M. przeciwko Gimnazjum [...] o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 17 marca 2016 r., skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia 19 marca 2015 r.,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z 19 marca 2015 r. zmienił wyrok Sądu Rejonowego w S. z 3 grudnia 2014 r. i oddalił powództwo S. M. o nakazanie pozwanemu Gimnazjum dopuszczenia jej do pracy na stanowisku nauczyciela mianowanego fizyki na warunkach sprzed 1 września 2013 r. Powódka jest nauczycielem mianowanym w pozwanym Gimnazjum. Do 1 września 2013 r. miała pełne pensum (18 godzin). Pismem z 15 maja 2013 r. dyrektor pozwanego za zgodą powódki zmniejszył jej pensum do połowy (9/18 godzin), powołując się na zmiany w nowym roku szkolnym 2013/14. Z początkiem tego roku szkolnego powstała możliwość przydzielenia powódce pełnego pensum i dyrektor przywróciła jej pełny wymiar godzin (pensum). Potwierdzeniem tej decyzji było zawarcie między stronami porozumienia 2 września 2013 r., w którym znalazło się stwierdzenie, że obowiązuje ono jedynie w roku szkolnym 2013/14. W kwietniu 2014 r. opiniowany był projekt arkusza organizacyjnego na kolejny rok szkolny. W lipcu 2014 r. powódka została poinformowana, że przewidziana jest dla niej połowa pensum. Od października do 19 grudnia 2014 r. powódce przydzielono dodatkowo 2 godziny i w dacie orzekania przez Sąd Rejonowy powódka pracowała w wymiarze 11/18 godzin. Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione. Zasadą jest świadczenie pracy przez nauczyciela mianowanego w pełnym wymiarze godzin (art. 10 ust. 5 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela - KN). Wyjątek jest dopuszczalny po spełnieniu przesłanek z art. 22 ust. 2 KN. Przepis ten ma charakter gwarancyjny. Nie byłby potrzebny, gdyby ustawodawca dopuszczał zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin z uwagi na zmienione potrzeby szkoły. Nauczyciel może zgodzić się na ograniczenie pensum w przypadku niemożności zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin. W braku zgody stosuje się przepisy art. 20 KN. Powstała zatem kwestia czy raz podpisana zgoda na obniżenie pensum przez obie strony obowiązuje bezterminowo. W ocenie Sądu Rejonowego zgoda powódki mogła dotyczyć tylko początkowej daty tego ograniczenia, czyli wyłącznie danego roku szkolnego, tj. 2013/14. Wynika to z planu pracy na podstawie arkusza organizacyjnego, odrębnego dla kolejnego roku szkolnego. Zamierzając ograniczyć zatrudnienie w kolejnym roku szkolnym, dyrektor pozwanego gimnazjum winien skorzystać po raz kolejny z trybu przewidzianego w art. 22 ust. 2 KN. Z upływem roku szkolnego 2013/14 przestało wiązać obniżenie wymiaru czasu pracy i powódka z dniem 1 września 2014 r., zgodnie z zasadą wynikającą z art. 10 ust. 5 KN, powróciła do pełnego wymiaru czasu pracy.