Wielkie niewiadome

To, co dotąd było nieprawdopodobne, w dzisiejszych czasach staje się powszechne. Globalna pandemia może doprowadzić do lockdownu całych krajów. Nakłanianie sztucznej inteligencji do wykonywania użytecznych czynności zyskuje rangę nowej profesji. Ogromna rakieta kosmiczna może powrócić na Ziemię dzięki temu, że zostaje pochwycona przez mechaniczne ramiona stalowej wieży. Bomby ukryte w radiotelefonach powodują eksplozje i zabijają dziesiątki osób. Autonomiczne taksówki stają się hitem wśród turystów odwiedzających San Francisco. Przewidywanie nieprawdopodobieństw może się przydać, aby nie pogubić się w przyszłości. Oto 10 na pozór niewiarygodnych zdarzeń, które mogą nastąpić w 2025 r.

Burza słoneczna przyczyną globalnych zakłóceń

Koronalne wyrzuty masy (ang. CME), czyli erupcje plazmy na powierzchni Słońca, mogą skutkować wyrzuceniem w przestrzeń międzyplanetarną miliardów ton naładowanych elektrycznie cząstek. Jeśli Ziemia znajdzie się na drodze takiego pędzącego obłoku plazmy, skutkiem uderzenia masy jonów w ziemską magnetosferę mogą być burze geomagnetyczne, a także spektakularne zorze polarne. W okresie maksimum solarnego, czyli w czasie najwyższej aktywności w trwającym 11 lat cyklu, Słońce generuje dwa lub trzy CME dziennie. Dla porównania w okresie minimum aktywności słonecznej jest to jeden wyrzut masy tygodniowo. Obecnie Słońce znajduje się w maksimum swojej aktywności, a obserwowany aktualnie cykl solarny jest niezwykle aktywny. Stąd wyjątkowo barwne efekty zorzy polarnej widoczne w maju i październiku 2024 r. nawet w tak wysuniętych na południe miejscach, jak Sycylia czy amerykański stan Alabama.

Jednakże tak intensywne burze słoneczne przynoszą nie tylko spektakularne świetlne widowiska, lecz także mogą stwarzać problemy. Najpoważniejsze z nich to zakłócenia w łączności radiowej, głównie w zakresie fal krótkich, oraz awarie sieci elektroenergetycznych wywołane indukcją prądów w przewodach i transformatorach. W 1989 r. niezwykle silna burza magnetyczna spowodowała w kanadyjskiej prowincji Quebec całkowite wyłączenie sieci energetycznej na dziewięć godzin. Natomiast koronalny wyrzut masy, który w 2012 r. o włos minął Ziemię, mógł – według jednej z analiz – zniszczyć jedną czwartą amerykańskich transformatorów wysokiego napięcia. CME oddziałują też na satelity, szczególnie te na niskich orbitach, ponieważ powodują nieznaczne rozszerzanie się atmosfery, co przyczynia się do wzrostu oporu elektrycznego. W lutym 2022 r. burza magnetyczna wywołana wyrzutem materii słonecznej doprowadziła do zniszczenia i utraty 38 satelitów Starlink firmy SpaceX.