Co trzeba wiedzieć o whistleblowingu cz. 2

Sprawa zgłoszona przez sygnalistę musi zostać rzetelnie wyjaśniona

Jakie działania mają być podjęte po przyjęciu zgłoszenia przez upoważnioną do tego osobę lub komórkę organizacyjną? Jak przeprowadzić postępowanie wyjaśniające i czy można odmówić w jego trakcie zeznań? W jaki sposób prowadzić rejestr zgłoszeń, a jednocześnie nie ujawniać danych osobowych sygnalisty i powiązanych z nim osób? Czy można narzucić sygnaliście, że będzie dokonywał tylko zgłoszeń wewnętrznych, rezygnując z zewnętrznych? To tylko kilka z pytań, na które odpowiadamy w dzisiejszym poradniku. W pierwszej części poradnika z 6 września 2024 r. (DGP nr 174) odpowiadaliśmy m.in. na pytania o to, kto może być sygnalistą i czy taki status uzyska także osoba, która sama dopuściła się naruszeń, ale jednocześnie dokonała zgłoszenia, jak dokonać takiego zgłoszenia oraz na jaką ochronę może liczyć sygnalista.

A wątpliwości dotyczących m.in. procedury zgłaszania przez sygnalistów nieprawidłowości na kilka dni przed wejściem w życie ustawy z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. poz. 928; dalej: u.o.s.) – zaczyna ona obowiązywać już 25 września br. – jest więcej.

prowadzenie działań następczych – ogólne zasady

1. Co to są działania następcze?

Są to wszystkie działania następujące po przyjęciu zgłoszenia, które zmierzają do wyjaśnienia sprawy i podjęcia kroków wobec osoby winnej naruszenia prawa. Do działań następczych należą postępowania wyjaśniające (śledztwa wewnętrzne), postępowania dyscyplinarne, wysłuchania dyscyplinarne, a także decyzje podjęte po zakończeniu postępowania. Do działań następczych można też zaliczyć działania naprawcze, czyli decyzje oparte na ustaleniach postępowania wewnętrznego, które mają minimalizować ryzyko występowania nieprawidłowości i naruszeń prawa w przyszłości.

Działaniem następczym nie są już postępowania prawne wszczynane na podstawie ustaleń postępowań wewnętrznych (np. zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez osobę winną naruszenia prawa czy pozew cywilny przeciwko takiej osobie).