Wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 września 2020 r., sygn. IV SA/Wa 3075/19

Zagospodarowanie przestrzenne

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Kaja Angerman, Sędziowie sędzia WSA Katarzyna Golat, sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec (spr.), Protokolant st. sekr. sąd. Karolina Heman, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 września 2020 r. sprawy ze skargi A. M. na decyzję Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia [...] października 2019 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia wydania decyzji ostatecznej z naruszeniem prawa oddala skargę

Uzasadnienie

Zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie decyzją z [...] października 2019 r., nr [...], Minister Finansów, Inwestycji i Rozwoju (dalej Minister) po przeprowadzeniu na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. postępowania wznowionego w sprawie zakończonej ostateczną decyzją Ministra Infrastruktury i Rozwoju z [...] grudnia 2014 r., nr [...], uchylającą w części i rozstrzygającą w tym zakresie co do istoty sprawy oraz utrzymującą w mocy w pozostałej części decyzję Wojewody [...] (dalej Wojewoda) z [...] września 2014 r, nr [...] o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej [...] na odcinku [...] dla inwestycji pn.: "Przebudowa stacji [...] w km 76,200 - 80,200" w ramach zamierzenia: Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych na linii kolejowej [...], na odcinku [...] km 61,300 - 80,200 w ramach projektu: "Modernizacji linii kolejowej [...]" - stwierdził, że decyzja Ministra z dnia [...] grudnia 2014 r., nr [...] wydana została z naruszeniem prawa, ale stosownie do przepisu art. 146 § 2 k.p.a. jej nie uchylił, zważywszy, że w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja opowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej. Stan niniejszej sprawy przedstawia się następująco. Wnioskiem z 14 maja 2014 r. spółka PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą w [...] (dalej Inwestor) wystąpiła do Wojewody o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej w celu realizacji inwestycji pod nazwą "Przebudowa stacji [...] w km 76,200 - 80,200" w ramach zamierzenia "Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych na linii kolejowej [...] na odcinku [...] w km 61,3 - 80,2 w ramach Projektu "Modernizacja linii kolejowej [...]" (dalej inwestycja). Po przeprowadzeniu postępowania w sprawie tego wniosku Wojewoda [...] września 2014 r. wydał decyzję nr [...] o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej [...] na odcinku [...] dla inwestycji, nadając jednocześnie decyzji rygor natychmiastowej wykonalności. Następnie, po rozpatrzeniu złożonych odwołań decyzją z dnia [...] grudnia 2014 r., nr [...], Minister Infrastruktury i Rozwoju, uchylił ją w części i orzekł w tym zakresie co do istoty sprawy, a w pozostałej części utrzymał w mocy decyzję Wojewody. Minister stwierdził, że wniosek Inwestora o wydanie decyzji lokalizacyjnej jest kompletny, gdyż zawiera wszystkie elementy, o których mowa w art. 9o ust. 3 ustawy. Zgodnie z art. 9o ust. 3 pkt 4 ustawy Inwestor dołączył opinie oraz wystąpienia do organów wskazanych w tym przepisie. Mając na uwadze art. 72 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r, poz. 1235 ze zm.), dalej u.o.ś. Inwestor dołączył także do wniosku ostateczną decyzję Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2008 r. nr [...], ustalającą środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia pod nazwą "Modernizacja linii kolejowej [...] na odcinku [...] w obszarze województwa [...]. W niniejszym wypadku decyzja środowiskowa stała się ostateczna w dniu 16 października 2008r., a zatem termin 4-letni na złożenie wniosku o wydanie decyzji lokalizacyjnej upłynął w dniu 16 października 2012 r., natomiast wniosek o ustalenie lokalizacji przedmiotowej decyzji został złożony w dniu 20 maja 2013 r. Jednakże zdaniem Ministra, inwestycja ta przebiega etapowo, a warunki określone w decyzji środowiskowej nie uległy zmianie, a zatem zostały spełnione przesłanki wydłużenia możliwości złożenia wniosku o wydanie decyzji lokalizacyjnej o dwa lata, czyli do dnia 16 października 2014 r. W dalszej części rozważań Minister dokonał analizy mających zastosowanie przepisów ustawy o transporcie kolejowym i doszedł do wniosku, że wszystkie wymogi konieczne do wydania decyzji lokalizacyjnej zostały spełnione. Jedynie w zakresie precyzyjnego ustalenia, które nieruchomości przechodzą na rzecz Skarbu Państwa oraz w użytkowanie wieczyste PKP PKL S.A. konieczne było uchylenie zaskarżonej decyzji Wojewody [...] i orzeczenie na nowo poprzez wskazanie numerów ewidencyjnych działek w kolejnych obrębach geodezyjnych, które zostały przejęte na rzecz Skarbu Państwa od osób trzecich, a następnie inwestor uzyskał ich użytkowanie wieczyste oraz działek państwowych, co do których z kolei Inwestor nabył prawo użytkowania wieczystego. Podkreślono ponadto, że Minister nie jest uprawniony do wyznaczenia i korygowania trasy inwestycji kolejowej, ani zmiany proponowanych we wniosku rozwiązań. Organy nie mają możliwości ingerowania w lokalizację inwestycji, a więc i w przebieg linii podziału nieruchomości, zaproponowany przez Wnioskodawcę. Aby zatem odmówić ustalenia lokalizacji linii kolejowej w sposób wnioskowany przez inwestora organ musi wykazać jej niezgodność z przepisami prawa. Postanowieniem z dnia [...] grudnia 2014 r., nr [...], Organ II. instancji stwierdził natomiast uchybienie terminu do wniesienia odwołania przez A. M. (dalej Skarżący). Oba rozstrzygnięcia Ministra stały się przedmiotem zaskarżenia do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Po rozpoznaniu sprawy ze skargi Skarżącego na postanowienie Ministra, WSA w Warszawie wyrokiem z dnia 11 czerwca 2015 r., sygn. akt IV SA/Wa 782/15, uchylił zaskarżone postanowienie, stwierdzając, że błędne pouczenie co do prawa wniesienia odwołania nie może szkodzić stronie, która do tego pouczenia się zastosowała. W związku z prawomocnym zakończeniem postępowania sądowoadministracyjnego tyczącego decyzji lokalizacyjnej, Minister postanowieniem z dnia [...] stycznia 2019 r. podjął z urzędu postępowanie wznowieniowe. W uzasadnieniu odwołania, które uznane zostało za wniosek o wznowienie postępowania Skarżący wskazał, iż zaskarża decyzję Wojewody [...] w zakresie dotyczącym działki nr [...], z obrębu [...], będącej w jego użytkowaniu wieczystym. Decyzji Wojewody zarzucił naruszenie art. 9q ust. 1 pkt 4 oraz art. 9w ustawy o transporcie kolejowym, art. 6, 7, 77, 80 k.p.a. W uzasadnieniu swego pisma Skarżący podniósł, że wskutek planowanego przedsięwzięcia i podziału działki nr [...], z obrębu [...], powstaną działki nr [...] i [...], przeznaczone do przejęcia pod inwestycję kolejową. Ponadto, na czas realizacji inwestycji, nastąpi czasowe zajęcie działek nr [...] i [...] "które również wchodzą w skład działki [...]". Skarżący zaznaczył, iż działa pod firmą [...] i od 2011 r. jest użytkownikiem wieczystym działki nr [...], z obrębu [...]. W ocenie Skarżącego, nieuzasadnione jest trwałe przejęcie działek nr [...] i [...], skoro infrastruktura techniczna, będąca przedmiotem planowanych prac, zlokalizowana zostanie w głębi gruntu, a nie na jego powierzchni. Skarżący wskazał na wystąpienie utrudnień w komunikacji i ruchu pojazdów na terenie dworca w wyniku prowadzenia robót budowlanych na niniejszej nieruchomości. Zaznaczył, że zachodnia część dworca służy do postoju pojazdów, a prace prowadzone na działce ew. nr [...] uniemożliwią korzystanie z wyjazdu ewakuacyjnego z działki nr ew. [...] od strony północnej. Pozbawienie dworca drogi ewakuacyjnej jest sprzeczne z ustawą z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2018 r. poz. 620 ze zm.), co prowadzi do zagrożenia życia lub zdrowia pasażerów komunikacji autobusowej. Skarżący przedstawił swoje zastrzeżenia w toku postępowania prowadzonego przez Wojewodę. Odpowiedzi na zgłoszone zarzuty udzielił mu jednak nie Organ I. instancji, lecz pełnomocnik Inwestora, co w ocenie Skarżącego stanowi naruszenie art. 6 i 77 k.p.a. ponieważ to organ administracji publicznej jest zobowiązany działać na podstawie przepisów prawa i w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Nadto Skarżący stwierdził, że nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności może mieć miejsce jedynie w ściśle określonych prawem okolicznościach. Zdaniem Skarżącego, żadna z okoliczności wskazanych przez Organ I. instancji nie spełnia przesłanek określonych w art. 9w ustawy o transporcie kolejowym. Skarżący uznał również, że doszło do naruszenia art. 9q ust. 1 pkt 4 ustawy o transporcie kolejowym, ponieważ z treści decyzji Wojewody nie wynika, aby Organ I. instancji dokonał oceny rozwiązań zaproponowanych przez Wnioskodawcę, w kontekście ochrony praw osób trzecich, wobec których zostanie ograniczone prawo do dysponowania własnymi nieruchomościami, bądź którzy zostaną tego prawa pozbawieni. Według Skarżącego, Organ I. instancji nie dokonał sprawdzenia, czy wykonanie wodociągu, oświetlenia ulicznego oraz położenie kabla światłowodowego, mieści się w celach realizowanych przez Inwestora na podstawie przepisów ustawy o transporcie kolejowym. W ocenie Skarżącego, brak jest podstaw, aby te prace były objęte ustawą o transporcie kolejowym, skoro sieć wodociągowa jest własnością spółki [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...], a światłowód i oświetlenie uliczne - własnością [...] S.A. z siedzibą w [...]. Zaskarżoną do Sadu decyzją z dnia [...] października 2019 r. Minister stwierdził, że decyzja Ministra z dnia [...] grudnia 2014 r. została wydana z naruszeniem prawa, bowiem terminowo złożone jedno z odwołań nie zostało rozpoznane, ale nie uchylił tej decyzji, gdyż w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzji odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej. Na wstępie organ zaznaczył, że w postępowaniu wznowieniowym obowiązany jest zbadać, czy decyzja spełnia formalne przesłanki wznowienia. W niniejszej sprawie decyzja jest ostateczna, Skarżący powołał się na jedną z przesłanek określonych w art. 145 § 1 k.p.a., a zachowanie terminu do wniesienia wniosku nie budzi wątpliwości.