Wyrok SN z dnia 29 maja 2014 r., sygn. V CSK 402/13
Zwrot "bez względu na wysokość poniesionej szkody" (art. 484 par. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny) oznacza, że nie ma znaczenia sam fakt wystąpienia szkody. W przepisie zmodyfikowano ogólne zasady odpowiedzialności kontraktowej w razie powstania obowiązku zapłaty kary umownej. Zapłata powinna nastąpić bez względu na fakt wystąpienia i wysokość szkody.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Gminy K. przeciwko D. Spółce z o.o. w C. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 29 maja 2014 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Okręgowego w C. z dnia 26 marca 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w C., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy w C. wyrokiem z dnia 12 października 2012 r. zasądził od pozwanej D. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w C. na rzecz powódki Gminy K. kwotę 66.815,91 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 25 września 2010 r. tytułem kary umownej za zwłokę w wykonaniu umowy. Sąd Okręgowy w C. wyrokiem z dnia 26 marca 2013 r. zmienił wskazany wyrok i oddalił powództwo o zapłatę. Podstawa faktyczna rozstrzygnięć sądów obu instancji była zbieżna. Ustalono, że strony w dniu 18 marca 2010 roku zawarły umowę o roboty budowlane, na podstawie której pozwana zobowiązała się do rewitalizacji drogi gminnej wraz z modernizacją skrzyżowań i budową chodnika w terminie do dnia 15 września 2010 r. za wynagrodzeniem w wysokości 1.484.799,14zł brutto. W umowie przewidziano możliwość zmiany terminu oddania robót w wypadku wystąpienia nieprzewidzianych okoliczności (§ 15). Strony zastrzegły kary umowne w wysokości 0,5% wynagrodzenia umownego brutto za każdy dzień zwłoki w oddaniu przedmiotu umowy. Pozwany zgłosił roboty do odbioru w dniu 24 września 2010 r. Roboty zostały odebrane bez zastrzeżeń w dniu 28 października 2010 r. Sąd Rejonowy przyjął, że bez znaczenia są przyczyny, które spowodowały naruszenie obowiązków ciążących na dłużniku, ale może on być zwolniony z obowiązku zapłaty kary umownej jeżeli wykaże, że przyczyną niewykonania (nienależytego wykonania) zobowiązania uzasadniającego naliczenie kary umownej były okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności. Zarzut pozwanego, że opóźnienie w oddaniu robót nastąpiło ze względu na złe warunki atmosferyczne, Sąd Rejonowy uznał za niedostatecznie wykazany nieprecyzyjnymi informacjami internetowymi i zestawieniem dobowych sum opadów atmosferycznych sporządzonym przez IMiGW. Wskazał, że taki zarzut byłby trafny, ale jego ocena wymaga wiedzy specjalnej, którą sąd nie dysponuje, ponadto pozwany nie wystąpił o prolongatę terminu wykonania robót odwołując się do wskazanych okoliczności, mimo że przewidywała to umowa.