Wyrok NSA z dnia 28 października 2016 r., sygn. II OSK 165/15

Rozwiązania prawne oparte są na zasadzie równowagi interesu ogólnopaństwowego, interesu gminy i interesu jednostki. Oznacza to obowiązek rozważnego wyważenia praw indywidualnych interesów obywateli i interesu publicznego, a także uwzględnienia aspektów racjonalności działań, proporcjonalności ingerencji w sferę wykonywania prawa własności, chronionego Konstytucją RP.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Miładowski Sędziowie Sędzia NSA Andrzej Gliniecki Sędzia del. WSA Marta Laskowska-Pietrzak (spr.) Protokolant starszy inspektor sądowy Elżbieta Maik po rozpoznaniu w dniu 28 października 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej E. B. i H. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 14 października 2014 r. sygn. akt II SA/Ol 664/14 w sprawie ze skargi E. B. i H. B. na uchwałę Rady Miejskiej w Reszlu z dnia 21 maja 2009 r. nr XXX/170/09 w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Olsztynie do ponownego rozpoznania, 2. zasądza od Gminy Reszel na rzecz E. B. i H. B. solidarnie kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wyrokiem z dnia 14 października 2014 r., sygn. akt II SA/Ol 664/14 oddalił skargę E. B. i H. B. na uchwałę Rady Miejskiej w Reszlu z dnia 21 maja 2009 r. nr XXX/170/09 w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Reszel, wsi Święta Lipka i drogi pielgrzymkowej na trasie Reszel - Święta Lipka.

Wyrok ten został wydany w następujących istotnych okolicznościach sprawy.

E. i H. B., w piśmie z dnia 9 kwietnia 2014 r., wezwali Radę Miejską w Reszlu do usunięcia naruszenia prawa poprzez uchylenie powyższej uchwały w całości lub w części dotyczącej § 352 i § 365 uchwały i zmianę w tym zakresie załącznika graficznego. Podali, że są właścicielami działki nr [...], położonej we wsi S., a uchwała narusza bezpośrednio ich prawo własności przez zmianę i ograniczenie dotychczasowego sposobu użytkowania działki, gdyż zgodnie z § 352 i § 365 uchwały działka znajduje się w liniach rozgraniczających wewnętrzną drogę jezdno - pieszą i drogę dojazdową. Przez takie przeznaczenie działki nie mogą jej zagospodarować w dogodny dla siebie sposób i korzystać z niej z wyłączeniem innych osób. W ocenie skarżących, brak było merytorycznego uzasadnienia dla takiego przeznaczenia ich działki, gdyż wyznaczone drogi oznaczone na rysunku planu symbolami KXP.5 i KDD.53 będą służyć wyłącznie wąskiej grupie obywateli. Skarżący stwierdzili, że bezpodstawnie przyjęto, że ich prawo własności ma mniejsze znaczenie niż prawo własności właścicieli działek położonych wzdłuż projektowanej drogi KXP.5, która nie ma charakteru drogi publicznej. Zauważyli, że gmina nie podjęła żadnych działań w celu wybudowania tych dróg. Wywiedli z art. 2 pkt 5 i art. 6 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz art. 21 Konstytucji RP, że skoro projektowana droga KXP.5 nie stanowi drogi publicznej, to § 365 uchwały nie był podyktowany żadnym celem publicznym, w związku z czym niemożliwe jest wywłaszczenie skarżących z części należącej do nich nieruchomości. Podnieśli też, że z art. 64 i art. 32 ust. 3 Konstytucji RP wynika, że planowanie przestrzenne w gminie ma poszukiwać rozwiązań, które w optymalny sposób rozwiązują konflikt potrzeb publicznych i potrzeb właścicieli poszczególnych nieruchomości. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób, przy tym ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw. W ocenie skarżących, żadna z powyższych przesłanek do ograniczenia ich prawa własności nie zaistniała przy uchwalaniu kwestionowanej uchwały, a Rada Miejska w Reszlu podejmując uchwałę nadużyła swoich uprawnień w zakresie kształtowania ładu przestrzennego Gminy.