Wyrok SN z dnia 18 sierpnia 2022 r., sygn. II CSKP 387/22
1. Zarówno w przypadku, w którym dochodzi do upadku umowy kredytowej w całości (gdy po wyeliminowaniu z niej postanowień abuzywnych jej dalsze funkcjonowanie jest prawnie niemożliwe), jak i w przypadku, w którym umowa może w obrocie funkcjonować w pozostałym zakresie, świadczenia spełnione w wykonaniu nieważnej umowy lub na podstawie niedozwolonego postanowienia umowy stanowią świadczenia nienależne w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. Konsumentowi i kredytodawcy przysługują wówczas odrębne roszczenia o zwrot świadczeń pieniężnych spełnionych w wykonaniu tej umowy (art. 410 § 1 w zw. z art. 405 k.c.).
2. Wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i uzasadniającego powiązanie stawki oprocentowania ze stawką LIBOR, jest równoznaczne z tak daleko idącym przekształceniem umowy, że należy ją uznać za umowę o odmiennej istocie i charakterze, a w konsekwencji nieważną.
3. Umowa kredytu nie traci swojej tożsamości jedynie z tego powodu, że świadczenia stron wyrażone są w innej walucie lub też kredyt jest oprocentowany według niższej stopy niż typowo w obrocie.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Joanna Misztal-Konecka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marcin Krajewski
SSN Mariusz Załucki
w sprawie z powództwa P. C. i U. K. przeciwko […] Bank […] w W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 sierpnia 2022 r., skargi kasacyjnej pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 13 listopada 2019 r., sygn. akt I ACa […],
1. oddala skargę kasacyjną;
2. zasądza od […] Bank […] w W. na rzecz P. C. i U. K. kwoty po 1350 (tysiąc trzysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
1. U. K. i P. C. pozwem wniesionym 2 lutego 2016 r. domagali się solidarnie zasądzenia od […] Bank […] spółki akcyjnej w W. (obecnie […] Bank […] w W.) kwoty 82 887,48 zł wraz z bliżej sprecyzowanymi ustawowymi odsetkami. Roszczenie swoje wywodzili w pierwszej kolejności z uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli, tj. umowy kredytu hipotecznego z 21 sierpnia 2007 r. z powodu wprowadzenia powodów w błąd co do wysokości wynagrodzenia banku należnego mu z tytułu tejże umowy, ewentualnie z powodu uznania umowy kredytu za nieważną, ewentualnie z powodu uznania niektórych zapisów umowy kredytowej za bezskuteczne wobec powodów. W tym ostatnim przypadku swoje żądanie określili na kwotę 82 757,28 zł z odsetkami ustawowymi.