Wyrok SN z dnia 30 czerwca 2022 r., sygn. II CSKP 670/22

Art. 411 pkt 2 k.c. ma zastosowanie w sytuacji, gdy ten, kto spełnił świadczenie, nie był prawnie zobowiązany, lecz można mu przypisać moralny obowiązek wobec przyjmującego świadczenie. Podstawę uzyskania przysporzenia stanowi w takiej sytuacji nie norma prawna, ale norma społeczna, która wynika z powszechnego poczucia sprawiedliwości i słuszności.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Tomasz Szanciło (przewodniczący)

‎SSN Marcin Łochowski (sprawozdawca) ‎

SSN Krzysztof Wesołowski

w sprawie z powództwa Skarbu Państwa - Wojewody […] ‎przeciwko I. X. ‎przy udziale Prokuratora Regionalnego w K. ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 30 czerwca 2022 r., ‎skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] ‎z dnia 5 marca 2019 r., sygn. akt I ACa […],

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 5 marca 2019 r. Sąd Apelacyjny w [...] oddalił apelację powodowego Skarbu Państwa – Wojewody [...] od wyroku Sądu Okręgowego w C. z 31 maja 2017 r. oddalającego powództwo, którym powód domagał się zasądzenia od pozwanej I. X. kwoty 294 118,37 zł tytułem zwrotu nienależnego świadczenia.

Sąd Apelacyjny oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

W październiku 1956 r., w wyniku zaniedbań personelu Izby Porodowej w K., doszło do zamiany dzieci, na skutek czego chłopiec będący dzieckiem rodziców X. trafił do małżonków Y., natomiast chłopiec będący synem małżonków Y. został wydany rodzinie X. Wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z 21 listopada 2012 r., II C [...], zostały zasądzone tytułem zadośćuczynienia od pozwanego Skarbu Państwa na rzecz T. Y. i I. X. (matki jednego z zamienionych dzieci) kwoty po 450 000 zł, a na rzecz M. X. kwota 100 000 zł z odsetkami, a ponadto Skarb Państwa został obciążony kosztami procesu. Na skutek apelacji pozwanego Skarbu Państwa wyrokiem z 17 kwietnia 2013 r., I ACa [...], Sąd Apelacyjny w [...] zmienił wyrok Sądu Okręgowego o tyle, że kwotę zasądzoną na rzecz I. X. obniżył do 200 000 zł, a kwotę zasądzoną na rzecz M. X. obniżył do 50 000 zł. Kwoty zasądzone tym wyrokiem zostały przez Skarb Państwa wypłacone wierzycielom.