Słuszność to jedno, ryzyko to drugie

Europa skupia się na historyjce wygłoszonej przez Donalda Trumpa, według której miał on straszyć jednego z europejskich przywódców brakiem pomocy wojskowej USA, ale kolejni politycy zza oceanu mówią mniej więcej to samo, tyle że ładniejszymi słowami. „Stany Zjednoczone stanowczo zbyt długo zapewniały Europie bezpieczeństwo. W następstwie zimnej wojny narody europejskie dokonały głębokich i trwałych cięć w swoich budżetach obronnych. Według szacunków kontynent wydałby na obronę dodatkowe 8,6 bln dol. w ciągu 30 lat, gdyby utrzymał wydatki wojskowe na poziomie zimnej wojny. Ponieważ amerykański budżet obronny zbliża się do 1 bln dol. rocznie, powinniśmy uznawać pieniądze, których Europa nie wydała na obronność, za ukryty podatek nałożony na naród amerykański, zapewniający bezpieczeństwo Europie” –napisał 19 lutego w „Financial Times” J.D. Vance, autor głośnej „Elegii dla bidoków”, a obecnie coraz bardziej popularny republikański senator z Ohio.

Problemem jest więc nie tylko optyka prawdopodobnego przyszłego prezydenta USA, lecz także zmiana poglądów nowej fali amerykańskich polityków – także po stronie demokratów. Amerykanów coraz bardziej przekonuje teza, że rola czołowego eksportera bezpieczeństwa im się nie opłaca. Oczywiście można się z tym fundamentalnie nie zgadzać, bo Amerykanie korzystają na roli globalnego hegemona na przeróżne sposoby – to właśnie dlatego dolar jest główną walutą rezerwową, a państwa w strefie wpływów USA chętnie kupują od nich broń i udzielają hojnych ulg podatkowych amerykańskim inwestorom, takim jak Intel. Za wszystkie te preferencje Europa również mogłaby wystawić Stanom Zjednoczonym rachunek. Nie mówiąc już o finansowych i politycznych kosztach bezsensownej wojny w Iraku. Tyle że zanim negatywne konsekwencje odpuszczenia Starego Kontynentu dotarłyby do wyborców zza oceanu, przez osamotnioną Europę mogłoby się przetoczyć mnóstwo dramatycznych zdarzeń. Gdy większość Brytyjczyków zorientowała się, że zwolennicy brexitu mijali się z prawdą, było już dawno po negocjacjach rozwodowych z UE. Dobrze jest mieć rację, ale jeszcze lepiej być gotowym na najgorszy scenariusz.