Wyrok WSA w Kielcach z dnia 28 listopada 2013 r., sygn. I SA/Ke 445/13

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Mirosław Surma, Sędziowie Sędzia WSA Artur Adamiec, Sędzia WSA Maria Grabowska (spr.), Protokolant Starszy sekretarz sądowy Celestyna Niedziela, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 28 listopada 2013 r. sprawy ze skargi Z. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości podatkowych 1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji; 2. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości; 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. na rzecz Z. K. kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 19 czerwca 2013 r. nr [..] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. (dalej "organ", "Kolegium") utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy Z. z dnia 8 kwietnia 2013 r. znak [...] odmawiającą Z. K. umorzenia zaległości podatkowych z tytułu podatku od nieruchomości za lata 2009-2012 w kwocie [...] zł.

Postępowanie w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowych zainicjowane zostało wnioskiem Z. K. z dnia 4 lutego 2013 r., skierowanym do Wójta Gminy Z.. Uzasadniając wniosek Z. K. wyjaśnił, iż nie stać go na zapłatę zaległości z uwagi na trudną sytuację ekonomiczną prowadzonego przedsiębiorstwa (brak klientów). Na możliwość pracy w zakładzie ma wpływ pogarszający się stan jego zdrowia (w roku 2009 jego choroba trwała przez 6,5 miesiąca, w roku 2010 przez 7 miesięcy, w roku 2011 przez 6 miesięcy, w roku 2012 przez 10 miesięcy), jak również choroba (Alzhaimer) matki, która to choroba wymagała znacznych kosztów i opieki.

Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, organ podatkowy w Z. zaskarżoną decyzją orzekł o odmowie umorzenia wnioskowanych zaległości.

Rozpatrując odwołanie podatnika Kolegium podniosło, że zgodnie z przepisem art. 67b § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012, poz. 749 ze zm.) dla przyznania podatnikowi prowadzącemu działalność gospodarczą ulgi konieczne jest łączne spełnienie zarówno przesłanek wynikających z przepisów prawa krajowego, tj. art. 67a Ordynacji podatkowej jak i z przepisów prawa europejskiego - rozporządzenia Komisji Wspólnot Europejskich nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379). Zgodnie z art. 67a § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym organ podatkowy, na wniosek podatnika może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. O “ ważnym interesie podatnika" można mówić wówczas, gdy podatnik znalazł się w trudnej sytuacji życiowej, której nie mógł przewidzieć lub nie mógł zapobiec. Natomiast pod pojęciem “interesu publicznego" rozumie się pewną potrzebę (dobro), której zaspokojenie powinno służyć zbiorowości lokalnej (mieszkańcom gminy, miasta) lub całemu społeczeństwu. Interes obywatela (podatnika) powinien być przy tym słuszny w rozumieniu obiektywnym, nie może być natomiast wyprowadzony z własnego tylko przekonania opartego na poczuciu krzywdy i nierówności. Powyższe przesłanki mają charakter ogólny i ich interpretacja jest możliwa na tle konkretnego stanu faktycznego. Przykładowym uszczegółowieniem ważnego interesu może być zagrożenie egzystencji podatnika, sytuacja, w której pobranie zaległości znacznie osłabi zdolność podatnika do prowadzenia działalności. Zagrożony przez ewentualne pobranie podatku interes podatnika musi być w każdym razie ważny, a nie tylko zwykły. Jest to pewna wskazówka dotycząca hierarchii interesów. Organ wskazał na ukształtowany w orzecznictwie pogląd, iż ważny interes podatnika występuje w sytuacjach wyjątkowych, w których niemożność uregulowania zaległości podatkowych jest spowodowana przypadkami losowymi, takimi jak: klęski żywiołowe powodujące utratę majątku, trwała niezdolność zarobkowania wywołana chorobą, kalectwo itp. Muszą one charakteryzować się nieprzewidywalnością i niezależnością od sposobu postępowania podatnika. Ze względu na konstytucyjną zasadę powszechności opodatkowania przyznanie ulgi w zapłacie podatku winno więc być spowodowane działaniem czynników, na które podatnik nie miał wpływu. Kolegium podkreśliło, że - nawet jeżeli zachodzą przesłanki umorzenia - organ może ale nie musi dokonać umorzenia.