Wyrok SN z dnia 11 sierpnia 2010 r., sygn. II UK 377/09
Wymiar składek, które wygasły [w skutek przedawnienia] nie może zostać dokonany. Celem wymiaru składek w takim stanie rzeczy nie jest ich pobór, ich ustalenie jest zatem bezpodstawne i niedopuszczalne, po ustaniu stosunku zobowiązanego.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)
SSN Halina Kiryło
SSN Jerzy Kwaśniewski (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Piotra K., P. A. N. w W.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w W.
o wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 11 sierpnia 2010 r.,
skargi kasacyjnej strony powodowej Piotra K. od wyroku Sądu Apelacyjnego w W.
z dnia 23 czerwca 2009 r.,
oddala skargę.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia 31 lipca 2006 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. stwierdził, że Piotr K., w okresie od 1 stycznia 1991 r. do 31 lipca 1998 r., był pracownikiem skierowanym do pracy za granicą z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w P. A. N. z podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne ustaloną i zadeklarowaną przez płatnika.
Odwołanie od powyższej decyzji złożyli Piotr K. oraz P. A. N.
Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.
Wyrokiem z dnia 22 września 2008 r. Sąd Okręgowy - Sąd Ubezpieczeń Społecznych w W. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdził, że podstawę składek na ubezpieczenie społeczne Piotra K. w okresie od 1 stycznia 1991 r. do 30 czerwca 1997 r. stanowi faktyczny dochód z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w P. A. N. (pkt 1.); oddalił odwołanie P. A. N. (pkt 2.); przyznał Piotrowi K. z tytułu kosztów zastępstwa procesowego kwotę 240 zł. od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w W. (pkt 3.).
Sąd Okręgowy ustalił, że Piotr K. z dniem 1 stycznia 1991 r. został zatrudniony na stanowisku Zastępcy Dyrektora i Głównego Księgowego Stacji Naukowej PAN w P. Funkcję tę pełnił do 1998 r. Stacja PAN zatrudniała obywateli polskich i francuskich. Składka na ubezpieczenie społeczne pracowników polskich była odprowadzana przez PAN w kraju. Wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie w walucie francuskiej i było ono znacznie wyższe od tego, które otrzymywał przed wyjazdem z kraju. Składki na ubezpieczenie społeczne polskich pracowników Stacji odprowadzane były w kraju od przeciętnego wynagrodzenia w kraju. Przy kierowaniu wnioskodawcy za granicę nie uzgodniono z nim wysokości podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne za okres pracy za granicą. Wnioskodawca nie zgłaszał uwag co do wysokości składek na ubezpieczenie społeczne. Składki na ubezpieczenie pracowników Stacji w P. jak i pracowników zatrudnionych w kraju naliczane były ryczałtowo od funduszu płac. W 2004 r. wnioskodawca zwrócił się o wydanie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu na druku Rp-7, stwierdzającego zarobki za okres od stycznia 1991 r. do 31 lipca 1998 r. Zaświadczenie to otrzymał 14 września 2004 r. W dokumencie tym znajduje się adnotacja, że pracodawca do 31 grudnia 1998 r. zgłaszał pracowników do ubezpieczenia społecznego w deklaracji rozliczeniowej bezimiennej na podstawie kwoty, od której opłacono składkę na ubezpieczenie społeczne w oparciu o dzienniki urzędowe ZUS w sprawie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie dla niektórych ubezpieczonych. 14 grudnia 2004 r. ubezpieczony zwrócił się do Prezesa ZUS o przeprowadzenie kontroli dotyczącej prawidłowości naliczania i odprowadzania składek ZUS za lata 1991 - 1998 przez jego pracodawcę P. A. N. We wniosku podniósł, że według otrzymanego zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za w/w okres składki opłacono w wysokościach określonych w dziennikach urzędowych ZUS, tj. w wysokościach minimalnych, a nie w wysokościach wynikających z rzeczywistych wynagrodzeń oraz, że nigdy nie wyraził zgody na taką podstawę wymiaru składek.