Wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2023 r., sygn. II NSNc 89/23

Skutkiem zastosowania art. 385¹ § 1 k.c. nie jest, a na pewno nie musi być w każdym przypadku, bezwzględna nieważność czynności prawnej na podstawie art. 58 § 1 k.c. Gdyby ustawodawca zamierzał przesądzić o nieważności postanowień umownych, których abuzywność została stwierdzona, nie ustanawiałby w przepisie art. 385¹ § 1 k.c. specyficznej sankcji prawa UE – braku związania umową, identyfikowaną najczęściej z bezskutecznością.

Sąd Najwyższy w składzie:

Prezes SN Joanna Lemańska (przewodniczący) ‎

SSN Krzysztof Wiak (sprawozdawca) ‎

Aleksander Stefan Popończyk (ławnik Sądu Najwyższego)

w sprawie z powództwa Bank S.A. w W. przeciwko M. W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 5 kwietnia 2023 r. skargi nadzwyczajnej wniesionej przez Prokuratora Generalnego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 11 grudnia 2019 r., sygn. I ACa 100/19

1. oddala skargę nadzwyczajną;

2. znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania wywołanego wniesioną skargą nadzwyczajną.

Uzasadnienie

W dniu 27 września 2007 r. M. W. (dalej: „pozwana”) złożyła w Banku Bank S.A. (dalej: „powód”, „bank”) wniosek kredytowy, wktórym zawnioskowała o udzielenie jej kredytu mieszkaniowego w łącznej kwocie 420 000,00 zł ze wskazaniem, że walutą kredytu ma być frank szwajcarski (dalej: „CHF”). Pozwana wniosła o udzielenie jej kredytu ze zmiennym oprocentowaniem, z ratami równymi i z okresem kredytowania wynoszącym 29 lat. Treść wniosku wskazywała, że podstawowym celem udzielonego przez bank kredytu miało być sfinansowanie zakupu nieruchomości mieszkaniowej nabywanej od dewelopera.

W dniu 15 października 2007 r. pozwana zawarła z bankiem umowę kredytu nr [...]. Na tej podstawie powód udzielił jej kredytu w kwocie 192 890,00 CHF. Suma kredytu miała być wypłacana w transzach. Ostateczny termin wypłaty kredytu określono na 30 stycznia 2008 r. Okres kredytowania był liczony od dnia planowanej wypłaty kredytu lub jego pierwszej transzy i wynosił 348 miesięcy. Ostateczny termin spłaty został określony na 4 listopada 2036 r. Wyjściowe oprocentowanie kredytu zostało określone jako zmienne na poziomie 3,81% w stosunku rocznym. Oprocentowanie kredytu było powiększone o marżę banku wynoszącą 1%, która zawierała się już w oprocentowaniu kredytu. Zabezpieczeniem wykonania umowy kredytu była hipoteka kaucyjna do kwoty 289 335,00 CHF, hipoteka łączna umowna na nieruchomości należącej do pozwanej, objętą księgą wieczystą nr [...] prowadzoną przez Sąd Rejonowy […] w K. Ze względu na to, że wartość wkładu własnego, oferowanego przez zobowiązaną, była niewystarczająca, bank oraz pozwana zawarli dodatkową umowę ubezpieczenia niskiego wkładu. Kwota niskiego wkładu własnego podlegająca ubezpieczeniu została określona na kwotę 38 578,12 CHF. Koszt ubezpieczenia niskiego wkładu został określony na kwotę 1465,97 CHF. Koszty kredytu, zgodnie z ustaleniami dokonanymi przez strony w umowie, nadzień jej zawarcia wyniosły: rzeczywista roczna stopa oprocentowania: 3,27%; całkowity koszt kredytu przy określonym w pkt. 5 Tabeli umowy kredytu oprocentowaniu, spłatach w terminach określonych w umowie kredytu i kursie wymiany 1 CHF – 2,216 zł w dacie zawarcia umowy: 228 051,45 zł, w tym odsetki 223 689,05 zł, prowizja: 4362,40 zł; koszty ustanowienia zabezpieczeń oraz pozostałe koszty: 4164,44 zł. Koszt ubezpieczenia nieruchomości kredytowanej był uzależniony od zakresu ubezpieczenia i oferty cenowej towarzystw ubezpieczeniowych i wynosił: 0,15% wartości nieruchomości za każdy rok trwania ochrony ubezpieczeniowej. Łączna kwota wszystkich kosztów związanych z udzieleniem kredytu wyniosła 232 215, 89 zł.