Wyrok SN z dnia 23 marca 2022 r., sygn. I NSNc 339/21

W przypadku, gdy dochodzone pozwem roszczenie wynika z weksla in blanco, stanowiącego zabezpieczenie wierzytelności głównej wynikającej z umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, zapewnienie ochrony określonej w Dyrektywie 93/13 - i wprowadzonych w ramach jej implementacji do polskiego porządku prawnego przepisach art. 385¹-385³ k.c. - wymaga, aby sąd rozpoznał sprawę przy uwzględnieniu konsumenckiego charakteru stosunku podstawowego.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Paweł Księżak (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Maria Szczepaniec

‎Mariusz Kolankowski (ławnik SN)

w sprawie z powództwa R. […] spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko G. B. i J. B. o zapłatę po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 23 marca 2022 r. skargi nadzwyczajnej Prokuratora Generalnego od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, wydanego przez Sąd Rejonowy ‎w B. 22 września 2017 r. sygn. I Nc […]

uchyla nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, wydany przez Sąd Rejonowy w B. 22 września 2017 r., sygn. akt I Nc […]– w całości, i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w B., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania ze skargi nadzwyczajnej.

Uzasadnienie

Pozwem z 12 lipca 2017 r. powódka R. […] Spółka z   ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w  W. (dalej także: R. […]Sp. z o.o. S.K.A.) wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, że pozwani G. B. i J. B. mają zapłacić solidarnie na jej rzecz kwotę 11.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie pozwu wskazano, że G. B. nie wywiązał się z umowy opcji nabycia akcji, zawartej między stronami 1 lipca 2013 r., w ramach której pozwany – jako opcjodawca, za kwotę 400 zł zbył na rzecz R. […] Sp. z o.o. S.K.A. – jako opcjobiorcy, wszystkie nabyte i nieodpłatnie przysługujące mu od Skarbu Państwa akcje K. […] Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. wraz ze związanymi z tymi akcjami prawami, w tym prawem do dywidendy, i ustanowił na rzecz opcjobiorcy opcję nabycia tych akcji w terminie 5 lat od dnia ustawowego zakazu wynikającego z art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji. G. B., mimo złożonego w art. 1 umowy oświadczenia, że znalazł się na liście pracowników uprawnionych do nieodpłatnego nabycia akcji K. […] Spółki Akcyjnej z siedzibą w K., którzy złożyli oświadczenie o zamiarze nieodpłatnego nabycia jej akcji, a także znajdzie się na ostatecznej liście uprawnionych pracowników, nie figurował w ewidencji pracowników uprawnionych do nieodpłatnego nabycia akcji pracowniczych po byłych spółkach węglowych, których następcą prawnym stała się K. […] Spółka Akcyjna z siedzibą w K. . Zgodnie z art. 6 ust. 3 umowy opcjobiorca został uprawniony do żądania od opcjodawcy zapłaty kary umownej w wysokości równej trzydziestokrotności ceny akcji – w wypadku niewykonania lub nienależytego wykonania któregokolwiek z określonych w umowie obowiązków, a także nieprawdziwości któregokolwiek z zawartych w umowie oświadczeń lub gwarancji, złożonych przez opcjodawcę. W celu zabezpieczenia roszczenia o zapłatę kary umownej G. B. wystawił weksel in blanco – który został wypełniony zgodnie z porozumieniem wekslowym na kwotę 12.000 zł. Odpowiedzialności majątkowej w stosunku do J. B. powódka dochodziła z tytułu poręczenia wekslowego, jakiego pozwana udzieliła w związku z zawarciem przez jej męża, pozwanego G. B., umowy opcji nabycia akcji. Dochodzona pozwem kwota 11.000 zł stanowiła należność z tytułu kary umownej – powódka zastrzegła sobie prawo do dochodzenia pozostałej części kary umownej w przyszłości.