Szansa na ochronę polskiego i unijnego rynku

Do zamawiającego należy decyzja, czy chce dopuścić wykonawców z państw 
trzecich. Jeśli jej nie podejmie, to przedsiębiorcy nie mają dostępu do rynku zamówień, nie mogą składać ofert i korzystać ze środków ochrony prawnej

Podstawą unijnego rynku zamówień publicznych jest, o czym często się zapomina, idea rynku wewnętrznego Unii Europejskiej. Rynek ten obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału, zgodnie z postanowieniami traktatów. Zakres podmiotowy rynku wewnętrznego obejmuje osoby fizyczne, będące obywatelami Unii Europejskiej, unijne podmioty gospodarcze, czyli spółki posiadające przynależność unijną, a także tzw. spółki ponadnarodowe utworzone zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej.

Z uwagi na konstrukcję podmiotową unijnego rynku wewnętrznego pierwotne regulacje prawa zamówień publicznych UE w zakresie wykonawców obejmowały przedsiębiorców będących podmiotami wspólnotowymi, tj. z państw członkowskich ówczesnych Wspólnot Europejskich. Dopiero kiedy Wspólnota Europejska przystąpiła do Porozumienia w sprawie Zamówień Rządowych (Government Procurement Agreement, GPA), które zostało zawarte 15 kwietnia 1994 r. w Marrakeszu w ramach Światowej Organizacji Handlu, zakres podmiotowy rynku wewnętrznego został poszerzony o przedsiębiorców pochodzących z państw będących stronami tego porozumienia. GPA jest wielostronną umową międzynarodową, której podstawowym celem jest wzajemne otwarcie rynków zamówień publicznych pomiędzy jej sygnatariuszami. W przypadku gdy zamówienia są udzielane przez instytucje zamawiające w rozumieniu GPA, możliwości dostępu do zamówień publicznych na usługi, dostawy i roboty budowlane dostępnych na mocy traktatu dla przedsiębiorstw i produktów pochodzących z państw członkowskich muszą być co najmniej tak korzystne jak warunki dostępu do zamówień publicznych wewnątrz Wspólnoty przyznane na mocy uzgodnień zawartych w GPA w odniesieniu do przedsiębiorstw i produktów pochodzących z państw trzecich sygnatariuszy GPA. Dodatkowo Unia Europejska może zawierać umowy międzynarodowe z państwami, które nie są stronami GPA, gwarantując na zasadzie wzajemności dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych przedsiębiorcom pochodzącym z tych państw.