procedury

Sądy powinny badać, czy sprawa została przydzielona prawidłowo

Jeśli przy ponownym wyznaczaniu składu orzekającego doszło do nieprawidłowości, strona powinna mieć możliwość podważenia wyroku wydanego w takim składzie

Do takich wniosków doszła niedawno Laila Medina, rzeczniczka generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sprawa C-197/23). Tym samym zakwestionowała prawidłowość jednego z przepisów prawa o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 334; dalej: u.s.p.), które zostały wprowadzone w 2020 r. po to, aby uniemożliwić sądom badanie statusu sędziów wskazanych przez obecną Krajową Radę Sądownictwa.

Zakazana kontrola

Sprawa trafiła do TSUE na skutek pytań prejudycjalnych Sądu Apelacyjnego w Warszawie, które zrodziły się przy okazji rozpatrywania apelacji od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie wydanego w sprawie o zapłatę. Podniesiono w niej zarzut nieważności postępowania (art. 379 pkt 4 kodeksu postępowania cywilnego), a to z uwagi na sprzeczność z przepisami prawa składu orzekającego w I instancji. Jak bowiem twierdziła strona apelująca, naruszono zasadę niezmienności składu, gdyż orzeczenie wydała sędzia, która pierwotnie nie została wylosowana do rozpoznania tej sprawy. Stało się tak dlatego, że ta, którą wskazał system losowania spraw w dniu rozprawy, była nieobecna w pracy z powodu urlopu na żądanie i została zastąpiona przez inną sędzię pełniącą w tym dniu dyżur. Badając ten zarzut, SA doszedł do wniosku, że rzeczywiście zmiana składu orzekającego nastąpiła z rażącym naruszeniem przepisów dotyczących przydziału spraw i zmiany składów sądu.