Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 5 grudnia 2018 r., sygn. IV SA/Gl 657/18
Samorząd terytorialny
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzanna Sałuda, Sędziowie Sędzia WSA Renata Siudyka, Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz (spr.), Protokolant Specjalista Agnieszka Górecka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 grudnia 2018 r. sprawy ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Rady Gminy K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie określenia wysokości zryczałtowanych diet dla sołtysów za udział w posiedzeniach Rady Gminy i naradach organizacyjnych przez Wójta stwierdza, że zaskarżona uchwała została wydana z naruszeniem prawa.
Uzasadnienie
W skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach Wojewoda Śląski wniósł o stwierdzenie niezgodności z prawem uchwały Nr [...] Rady Gminy K. z dnia [...] r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych diet dla sołtysów za udział w posiedzeniach Rady Gminy i naradach organizowanych przez Wójta, jako sprzecznej z art. 37b ustawy o samorządzie gminnym, zwanej dalej również ustawą.
W uzasadnieniu wskazał, że na sesji w dniu 12 maja 2016 r. Rada Gminy K. przyjęła uchwałę Nr [...] w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych diet dla sołtysów za udział w posiedzeniach Rady Gminy i naradach organizowanych przez Wójta. Zgodnie z powołaną w podstawie prawnej uchwały normą prawną art. 37b ust. 1 ustawy, Rada gminy może ustanowić zasady, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej będzie przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej.
Organ nadzoru podniósł, że przyznanie diety pełni funkcję rekompensaty poniesionych kosztów związanych z wykonywaniem danej funkcji oraz ewentualnie utraconych dochodów, jakie dana osoba mogłaby uzyskać np. z wykonywanej pracy zawodowej bądź prowadzonej działalności gospodarczej, gdyby nie wykonywała czynności związanych z pełnieniem funkcji. Na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 37b ustawy rada gminy powinna zatem określić zasady, na jakich osobom pełniącym ww. funkcje przysługują diety i zwrot kosztów podróży służbowej, a więc na przykład określić te czynności funkcyjne, za które dieta przysługuje. Organ podkreślił, że w użytym w art. 37b ustawy pojęciu "zasady" mieści się tryb rozliczeń diet i kosztów podróży. W uchwale powinna być również uregulowana sytuacja, gdy przewodniczący organu wykonawczego przez dłuższy okres nie wykonuje obowiązków wynikających z pełnionej funkcji, czyli nie poniósł żadnych kosztów (tak: Tomasz Lewandowski, Jednostki pomocnicze gminy, LEX, wydanie 2013, uwaga nr 4, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 26 lutego 2008 roku, sygn. akt: II SA/Op 569/07, LEX nr 506841). Rada gminy powinna uchwalić zasady, w ramach których określone zostanie: kiedy, za co i w jakiej wysokości będzie przysługiwała sołtysom dieta i zwrot kosztów podróży służbowej. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w wyroku z dnia 11 października 2012 roku, sygn. akt: II SA/Op 387/12, LEX nr 1234440: brak w uchwale zasad dotyczących ustalenia wysokości diet powoduje, że mają one charakter ryczałtu miesięcznego. Ustalona w stałej kwocie dieta w formie ryczałtu miesięcznego traci charakter rekompensacyjny, a przyjmuje charakter stałego, miesięcznego wynagrodzenia, niezależnego od kosztów związanych z pełnieniem funkcji.