Wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 22 marca 2005 r., sygn. II SA/Bd 1157/04

Wykładnia celowościowa, logiczna, a także gramatyczna przepisu art. 18 ust. 10 pkt 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /Dz.U. 2002 nr 147 poz. 1231 ze zm./ prowadzi do wniosku, że ustawodawca, mówiąc o nieprzestrzeganiu zasad obrotu napojami alkoholowymi, zawartych w ustawie, a w szczególności sprzedaży alkoholu osobom nieletnim, miał na myśli nie jednorazowe działanie i to jeszcze niezawinione, a więc sporadyczny przypadek, ale powtarzające się zdarzenia. Powołanie się przez organ na obiektywne zdarzenie sprzedaży jednorazowej alkoholu osobie nieletniej, potwierdzeniem czego jest treść orzeczenia Sądu karnego, nie wystarcza jeszcze do pełnego uzasadnienia rozstrzygnięcia o cofnięciu koncesji na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 1 cyt. ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

1. Komentowany wyrok skłania do kilku refleksji. Przedmiotem sporu nie był tu w żaden sposób stan faktyczny, który dla stron postępowania i Sądu był wyjątkowo jednoznaczny. Sąd karny uznał sprzedawczynię w sklepie Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" w Z. winną tego, że dokonała sprzedaży napoju alkoholowego osobie nieletniej. Wyrok ten po uprawomocnieniu się doprowadził do tego, że wójt gminy decyzją wydaną na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. "a" ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi cofnął spółdzielni zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych w sklepie należącym do spółdzielni. Odwołania, wskazującego, że sprzedaż osobie nieletniej miała charakter jednorazowy, nie uwzględniło samorządowe kolegium odwoławcze, utrzymując decyzję organu I instancji w mocy. Skargę na tę decyzję wniosła do wojewódzkiego sądu administracyjnego spółdzielnia, wywodząc, że sankcja cofnięcia zezwolenia z tytułu sporadycznej sprzedaży alkoholu nieletniemu jest zbyt surowa, a użyte w powołanym przepisie ustawy o wychowaniu w trzeźwości sformułowanie "nieprzestrzeganie" oznacza powtarzające się zdarzenia, a nie jednorazowe działanie. Sąd skargę uwzględnił, uchylając decyzje obu instancji i wypowiadając w uzasadnieniu swego orzeczenia tezy wyeksponowane powyżej, konkludując, że "uchylił zaskarżoną decyzję" na podstawie art. 145 par. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Uznano, że doszło do naruszenia art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. "a" ustawy o wychowaniu w trzeźwości, a także naruszono przepisy art. 7, art. 77 par. 1, art. 80 i art. 107 par. 3 Kpa w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Skład orzekający Sądu wskazał, że nie zostało ustalone, czy ekspedientka wiedziała, że sprzedaje alkohol nieletniemu lub aby miała podejrzenie, że klient jest nieletni. Zalecono, aby w ramach ponownie prowadzonego postępowania "organ koncesyjny" rozważył wszechstronnie wszelkie okoliczności towarzyszące zdarzeniu, które je wywołało, a mianowicie jednorazowej sprzedaży alkoholu nieletniemu i odpowiedzialności skarżącej. Odnośnie do tej ostatniej kwestii Sąd wypowiedział się, że skarżąca ponosić może odpowiedzialność jedynie z tytułu nadzoru nad podległymi pracownikami i w przypadku wykazania jej zaniedbań w doborze odpowiednich pracowników z tytułu przygotowania ich do wykonywania obowiązków sprzedawcy, a w szczególności przestrzegania warunków i zasad sprzedaży alkoholu zawartych w ustawie. Stwierdzono także, że za występek z art. 43 ust. 1 ustawy odpowiada osoba, która dokonała sprzedaży "niewielkiej ilości napojów alkoholowych".