Wyrok SN z dnia 28 lipca 2023 r., sygn. II CSKP 2373/22

„Rażąca strata” w rozumieniu art. 357 ¹ § 1 k.c. a także art. 632 § 2 k.c. to strata ponadprzeciętna, która niweczy przyjętą przez wykonawcę kalkulację z uwzględnieniem zwykłego ryzyka kontraktowego. W konsekwencji podwyższenie wynagrodzenia powinno obejmować tę część tej rażącej straty, która wykracza poza to zwykłe ryzyko kontraktowe. Sąd oceniając, w jakim stopniu ma podwyższyć wynagrodzenie powinien więc ustalić, w jakim zakresie strata grożąca przyjmującemu zamówienie lub przez niego poniesiona przekracza to zwykłe ryzyko kontraktowe, i podwyższyć wynagrodzenie tylko w takim wymiarze, w którym dochodzi do przekroczenia tego ryzyka. Rażącą stratę należy rozpatrywać w ramach konkretnego stosunku prawnego a nie w kontekście kondycji finansowej całego przedsiębiorstwa wykonawcy.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Monika Koba (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Grzegorz Misiurek ‎

SSN Dariusz Zawistowski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 28 lipca 2023 r. w Warszawie, ‎skargi kasacyjnej M. spółki akcyjnej w W. i A. spółki akcyjnej w M. ‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie ‎z 18 marca 2022 r., VI ACa 305/21, ‎w sprawie z powództwa M. spółki akcyjnej w W. ‎i A. spółki akcyjnej w M. ‎przeciwko Skarbowi Państwa - Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych ‎i Autostrad ‎o ukształtowanie i zapłatę,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania ‎oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z 22 grudnia 2020 r. podwyższył należne powódkom na podstawie Umowy wynagrodzenie o kwotę 13.580.459,92 zł oraz zasądził od pozwanego: na rzecz M. kwotę 13.444.655,32 zł oraz na rzecz A. kwotę 135.804,60 zł każdorazowo z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się wyroku, a w pozostałym zakresie oddalił powództwo i orzekł o kosztach postępowania.

Sąd pierwszej instancji ustalił między innymi, że (…) opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej ogłoszenie o wszczęciu postępowania w trybie przetargu ograniczonego o udzielenie zamówienia publicznego pn. „(…) ” – dalej: „Zamówienie”). 10 maja 2010 r. M. i A. zawarły umowę konsorcjum ( dalej: „Konsorcjum”) w celu przygotowania i złożenia wspólnej oferty na realizację Zamówienia, a w przypadku wyboru oferty Konsorcjum zawarcia kontraktu z zamawiającym, wykonania zadania inwestycyjnego oraz wywiązania się z obowiązków z tytułu gwarancji jakości i rękojmi. Liderem uprawnionym do reprezentacji Konsorcjum na czas postępowania o udzielenie zamówienia i realizacji Kontraktu została ustanowiona M.