Zawieranie umów o dzieło – obowiązki płatników składek

Umowa o dzieło, w przeciwieństwie np. do umowy zlecenia, nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych. Jednak obowiązek oskładkowania takiej umowy powstanie w sytuacji, gdy umowa o dzieło została zawarta z własnym pracodawcą lub w ramach takiej umowy zawartej z innym podmiotem praca jest świadczona na rzecz pracodawcy osoby wykonującej dzieło. 

Niejednokrotnie firmy zawierają umowy o dzieło, mimo że faktycznie czynności wykonywane na podstawie takiej umowy noszą znamiona umowy o świadczenie usług. Jeżeli w toku kontroli ZUS uzna, że zawarcie umowy o dzieło miało na celu obejście przepisów w zakresie ubezpieczeń społecznych, a w konsekwencji stwierdzi, że zawarta umowa nie jest umową o dzieło, lecz umową zlecenia, spowoduje to określone skutki dla płatnika składek i ubezpieczonego.

Umowa o dzieło a umowa zlecenia

Umowa o dzieło jest umową rezultatu. W jej wyniku przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła. Rezultat umowy o dzieło musi być konkretny, jednorazowy i indywidualnie oznaczony, zdefiniowany przez zamawiającego w momencie zawierania umowy i sprawdzalny. 

Wykonywanie pracy na podstawie umowy o dzieło musi więc prowadzić do osiągnięcia określonego w chwili jej zawierania rezultatu (wykonania dzieła). Jeżeli natomiast praca będzie polegała jedynie na starannym wykonywaniu określonych czynności (które mogą, ale nie muszą, przynieść określony, zindywidualizowany rezultat), to taka umowa może zostać uznana za umowę zlecenia (o świadczenie usług).

Co do zasady umowa o dzieło nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Zamawiający nie ma zatem obowiązku zgłoszenia osoby realizującej dzieło (przyjmującego zamówienie) do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. W konsekwencji przychód uzyskany z tytułu umowy o dzieło nie stanowi podstawy wymiaru składek. Uwarunkowania takie sprawiają, że jest to atrakcyjna dla stron umowy forma współpracy. .