Wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2023 r., sygn. I USKP 23/22

Wykładnia funkcjonalna i celowościowa pozwala na przyjęcie, że w przypadku złożenia wniosku o rozłożenie na raty zaległości niepodlegających umorzeniu tuż przed upływem rocznego terminu, a wniosek ten został załatwiony pozytywnie po upływie terminu, ma zastosowanie art. 1 ust. 12 ustawy abolicyjnej.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Józef Iwulski (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Bohdan Bieniek 

‎SSN Krzysztof Staryk

w sprawie z odwołania S.F. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Tarnowie ‎o umorzenie należności z tytułu składek, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 20 kwietnia 2023 r., ‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie ‎z dnia 13 października 2020 r., sygn. akt III AUa 1627/20,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 3 listopada 2016 r., IV U 732/16, Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnowie oddalił odwołanie S.F. (dalej jako ubezpieczony, wnioskodawca lub odwołujący się) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Tarnowie z dnia 13 czerwca 2016 r. odmawiającej mu umorzenia należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okresy i w wysokości podanej w decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 12 grudnia 2014 r. ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o umorzenie należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy za cały okres objęty ustawą z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz.U. z 2012 r., poz. 1551, dalej jako ustawa abolicyjna). W dniu 25 marca 2015 r. organ rentowy wydał decyzję, w której określił warunki umorzenia należności z tytułu składek. W punkcie II. tej decyzji została zamieszczona informacja, że warunkiem umorzenia należności jest spłata należności niepodlegających umorzeniu w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji. Decyzja ta stała się prawomocna 10 maja 2015 r., w związku z czym termin końcowy na zapłatę należności niepodlegających umorzeniu przypadał na dzień 10 maja 2016 r. W dniu 9 maja 2016 r. wnioskodawca złożył wniosek o udzielenie ulgi w formie rozłożenia na raty należności z tytułu składek. W dniu 15 lipca 2016 r. organ rentowy wydał postanowienie o rozłożeniu na raty należności z tytułu kosztów egzekucyjnych, a w dniu 20 lipca 2016 r. strony zawarły umowę o rozłożeniu na raty należności z tytułu składek. Jednakże zaskarżoną decyzją z dnia 13 czerwca 2016 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy umorzenia należności z tytułu składek, ponieważ w terminie do 10 maja 2016 r. nie zostały spłacone należności niepodlegające umorzeniu. Wnioskodawca przyznał, że otrzymał pierwszą decyzję oraz pismo z pouczeniem, a także, że decyzji tej nie zaskarżył. Jego winą jest to, że zbyt późno złożył wniosek o rozłożenie na raty należności z tytułu składek.