Czy odszkodowanie otrzymane za grunty przejęte pod gminną inwestycję drogową jest opodatkowane PIT

Do prowadzonego przez mnie biura rachunkowego zgłosił się klient – osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Od 1997 r. jest właścicielem niezabudowanej nieruchomości położonej w gminie X. W 2023 r. wojewoda wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Wśród nieruchomości przeznaczonych pod tę inwestycję znalazła się między innymi działka  należąca do klienta.  W styczniu 2024 r. wojewoda decyzją wydaną na podstawie przepisów art. 12 ust. 4, 4a, 4f, 4g i 5, art. 18 ust. 1 i 1e, 1f i art. 22 ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz  art. 130 ust. 2, art. 132 ust. 1, 1a, 2, 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami i art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego orzekł o ustaleniu odszkodowania na rzecz klienta za działkę przejęta pod inwestycję. W lutym 2024 r. na konto klienta wpłynęła kwota przyznanego odszkodowania. Czy otrzymane przez klienta odszkodowanie może korzystać ze zwolnienia z PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 updof ?

Tak, przyznane klientowi odszkodowanie w całości korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 29 updof. Szczegóły – w uzasadnieniu.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 updof wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu. 

Podstawowym warunkiem uprawniającym do korzystania z ww. zwolnienia jest wypłacenie odszkodowania stosownie do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Z pytania wynika, że odszkodowanie zostało wypłacone klientowi na podstawie tych przepisów, tj. art. 130 ust. 2 i art. 132 ust. 1, 1a, 2, 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zatem omawiany warunek jest spełniony.

Trzeba jednak pamiętać, że omawiane zwolnienie nie przysługuje, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki: 

• nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,

• cena jej nabycia była o co najmniej 50 % niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości.

W przypadku gdy spełniony jest tylko jeden z ww. warunków albo niespełniony żaden z nich, uzyskany przychód może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 updof. 

Podsumowując, należy stwierdzić, że odszkodowanie, które otrzymał klient za przejęcie gruntu na cele realizacji inwestycji drogowej, korzysta w całości ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 updof. Odszkodowanie to zostało wypłacone stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Ponadto klient nabył własność wywłaszczonej nieruchomości w 1997 r., a zatem nie jest spełniony jeden z warunków wyłączających możliwość zastosowania tego zwolnienia, tj. że nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem. Tym samym na kliencie nie ciąży obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu otrzymanego odszkodowania. Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (por. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 maja 2023 r., sygn. 0115-KDWT.4011.10.2023.1.BK).

POWOŁANE INTERPRETACJE PODATKOWE:

interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 maja 2023 r. (sygn. 0115-KDWT.4011.10.2023.1.BK)

Marcin Szymankiewicz

doradca podatkowy, praktyk, autor licznych publikacji o tematyce podatkowej

Czytaj także:

„Czy odszkodowanie otrzymane za grunty przejęte pod drogę gminną podlega PIT – interpretacja MF” na stronie e-wydania „Mk” – www.inforlex.pl/ewydania