Elastyczne formy zatrudnienia. Korzyści dla pracodawcy

Wstęp

Elastyczne formy zatrudnienia mają na celu optymalizację kosztów zatrudnienia i tym samym zwiększenie szans przedsiębiorstwa na przetrwanie na rynku i osiągnięcie sukcesu. Umowy cywilnoprawne nadal są najbardziej opłacalną formą zatrudnienia dla podmiotów powierzających pracę. Do najczęściej zawieranych umów cywilnoprawnych należą: umowa zlecenia, umowa agencyjna, umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (np. kontrakt menedżerski), a także umowa o dzieło. Z punktu widzenia przedsiębiorcy zaletą umów cywilnoprawnych jest ograniczony zakres praw przysługujących osobom wykonującym pracę na ich podstawie. Chodzi o to, że osobom tym nie przysługują uprawnienia pracownicze, tj. m.in. urlop wypoczynkowy, rekompensata za pracę nadliczbową i w porze nocnej, wynagrodzenie za przestój, odprawa czy w zakresie równego traktowania w zatrudnieniu.

Innym sposobem na uzyskanie elastyczności w zakresie zatrudnienia jest korzystanie z pracy przedsiębiorców – osób prowadzących jednoosobową pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie umowy o świadczenie usług (do której mają zastosowanie przepisy dotyczące zlecenia).

Na podstawie tzw. umowy o pomocy przy zbiorach rolnicy mogą zatrudniać za wynagrodzeniem osoby do pomocy w gospodarstwie przy zbiorach produktów rolnych, które w większości mają charakter sezonowy. Uproszczone zasady zawierania i rozliczania takich umów powodują, że są one korzystne dla obu stron.

Natomiast mało elastyczne jest zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. Pewną elastyczność zatrudnienia dają jedynie umowy terminowe, czyli umowa na okres próbny i umowa na czas określony. Jednak należy zwrócić uwagę, że umowa na czas określony po zmianach przepisów od 26 kwietnia 2023 r., które wprowadziły konieczność uzasadnienia jej wypowiedzenia, stała się bardzo zbliżona do umowy na czas nieokreślony. Obecnie jej wcześniejsze rozwiązanie jest mocno utrudnione. Pracodawca, który decyduje się na krótkoterminowe zatrudnienie pracownika, może co najwyżej rozważyć zawarcie którejś z terminowych umów o pracę.