Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

Obowiązujące dziś pojęcie „niezdolność do pracy” oparte jest na ustawowej definicji zawartej w ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.). Wcześniej problematyka ta zawarta była w nieobowiązującej już dziś ustawie z 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (DzU nr 40, poz. 267 ze zm.). Na podstawie tych przepisów sądy zgromadziły bogaty dorobek orzeczniczy, wyjaśniający wiele spornych kwestii odnoszących się do problemu inwalidztwa oraz jego stopni, a także sposobu orzekania o inwalidztwie. Ustawa z 1982 r. nie posługiwała się określeniem „niezdolność do pracy”, a do 1997 r. w sprawach rentowych orzekały właściwe obwodowe i wojewódzkie komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia, których kompetencje przejęli następnie lekarze orzecznicy ZUS.

Wobec tego cały wieloletni dorobek sądowy został niejako „przejęty” przez nowe przepisy. Orzekające w sprawach rentowych sądy okręgowe - sądy pracy i ubezpieczeń społecznych, sądy apelacyjne i poszczególne składy Sądu Najwyższego rozpatrujące pytania prawne i kasacje nadal z niego korzystają i w wielu przypadkach kontynuują linię orzeczniczą wypracowaną przed laty.