Ujmowanie rezerw

Rezerwy na zobowiązania stanowią pasywa jednostki. Są prezentowane w pozycji III „Rezerwy na zobowiązania” oraz IV „Rozliczenia międzyokresowe” według wzoru bilansu jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego stanowiącego załącznik nr 5 do rozporządzenia ministra finansów z 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 342; dalej: rozporządzenie w sprawie rachunkowości oraz planów kont).

Pojęcia rezerw na zobowiązania i rezerw na koszty przyszłych okresów, czyli rozliczeń międzyokresowych kosztów, często są traktowane zamiennie. Te drugie zostały unormowane zapisami art. 39 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost. zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 295). W świetle tych przepisów jednostki dokonują czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów, jeżeli dotyczą one przyszłych okresów sprawozdawczych. Ponadto jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających w szczególności ze świadczeń wykonanych na rzecz danej jednostki przez jej kontrahentów, gdy kwotę zobowiązania można oszacować w sposób wiarygodny. Przy czym zgodnie z par. 14 rozporządzenia w sprawie rachunkowości oraz planów kont jednostki nie dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów wynikających z obowiązku wykonania przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych.