powódź

Zerowy VAT nie od każdej darowizny dla powodzian

Firma nie musi odprowadzać do urzędu skarbowego VAT, jeżeli podaruje materiały budowlane powodzianom, pod warunkiem jednak, że nie są to pracownicy (obecni lub byli) ani członkowie rodziny przedsiębiorcy.

Tak wynika z nowelizacji z 23 września 2024 r. rozporządzenia w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1399). Dzięki niej w okresie od 24 września 2024 r. do 31 marca 2025 r. darowizny materiałów budowlanych są z 0-proc. stawką VAT, jeżeli zostaną przekazane na rzecz poszkodowanych w powodzi:

• osób fizycznych,
• podmiotów prowadzących działalność edukacyjną, kulturalną, w zakresie ochrony zdrowia, opieki społecznej, opieki nad dziećmi, młodzieżą oraz osobami w podeszłym wieku, w zakresie zbiorowego zakwaterowania uczniów i studentów, jak również jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz innych podmiotów prowadzących działalność w obszarze pomocy społecznej.

Warunkiem jest, aby osoby te i podmioty miały prawo dysponowania nieruchomością na cele budowlane:

• w której w wyniku działania intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r. powstała szkoda, i
• która jest położona na terenie gmin objętych stanem klęski żywiołowej.

Ponadto warunkiem jest:

• zawarcie pisemnej umowy z obdarowanym,
• posiadanie przez podatnika dokonującego darowizny:

a) poświadczonej za zgodność z oryginałem przez pracownika socjalnego przeprowadzającego wywiad kopii części VII kwestionariusza rodzinnego wywiadu środowiskowego sporządzonego według wzoru określonego w rozporządzeniu (Dz.U. z 2021 r. poz. 893), z której wynika, że osoba obdarowana (osoba fizyczna) poniosła szkodę w nieruchomości,

b) zaświadczenia wydanego przez właściwego wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, z którego wynika, że obdarowany podmiot poniósł szkodę w nieruchomości, w której prowadzi wspomnianą powyżej działalność.

– Zerowy VAT nie dotyczy sytuacji, w której przedsiębiorca przekazuje takie materiały sobie, swojej rodzinie bądź swoim pracownikom – podkreśla Błażej Materna, senior konsultant w Grant Thornton.

Zwraca uwagę na to, że obniżoną 0-proc. stawkę VAT stosuje się tylko do dostawy towarów (darowizny), o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT. Natomiast w innym przepisie – art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT – są zapisane darowizny na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia.

– Wyłączenie z preferencji darowizn na cele własne podatnika ma zapobiec nadużyciom i jest w pełni zrozumiałe – komentuje Błażej Materna. Jego zdaniem natomiast warto się zastanowić nad zmianą przepisów odnośnie do darowizn na rzecz pracowników.

– W obecnym stanie prawnym firma może przekazać bez VAT materiały budowlane całkiem obcej osobie, natomiast nie może zastosować 0-proc. stawki VAT przy przekazaniu materiałów budowlanych swoim pracownikom, którym z pewnością najbardziej chciałaby pomóc – zauważa ekspert. ©℗

Agnieszka Pokojska