Gdy realizacja kontraktu budowlanego się wydłuża, możliwa jest rekompensata

W trakcie niemal każdej inwestycji mogą się pojawić zdarzenia, które odroczą jej zakończenie i spowodują dodatkowe koszty. Jeżeli winę za to ponosi zamawiający, to wykonawca może dochodzić od niego roszczeń z tytułu kosztów przedłużenia realizacji umowy. Opisujemy je poniżej. Wyjaśniamy też, jak uregulować tę kwestię w umowie, minimalizując ryzyko sporów i utraty środków finansowych.

Wykonawca, aby zadbać o swoje bezpieczeństwo, powinien zawrzeć w umowie postanowienia, na mocy których ma prawo zwiększyć wynagrodzenie o zasadne koszty, poniesione w związku z przedłużeniem realizacji umowy. Umowa może przewidywać kwotę zryczałtowaną lub faktyczną, po jej odpowiednim udokumentowaniu.

Redagując kontrakt, trzeba zachować szczególną ostrożność – zwłaszcza jeżeli zawieramy go na podstawie warunków kontraktu FIDIC (Międzynarodowej Federacji Inżynierów Konsultantów, która zajmuje się m.in. wydawaniem publikacji zawierających powszechnie stosowane w branży budowlanej wzory umów). Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z 9 listopada 2017 r. (sygn. akt XXVI GC 1138/15) stwierdził, że wykreślenie z umowy w toku negocjacji fragmentu warunków ogólnych (dalej: WO), na podstawie których wykonawca ma prawo się domagać zwrotu kosztów (np. w związku z opóźnieniem spowodowanym przez zamawiającego), nie oznacza stosowania w jego miejsce zasad ogólnych. Ogranicza jedynie odpowiedzialność zamawiającego. Jednak w naszej ocenie jest to pogląd błędny. Wykreślenie z WO klauzuli stanowiącej podstawę roszczeń finansowych nie powinno być traktowane jako dorozumiane ograniczenie odpowiedzialności zamawiającego na zasadach ogólnych. Sytuacja byłaby inna – jak wskazał podobnie, ale w zakresie rebus sic stantibus SO w Warszawie w wyroku z 9 lutego 2015 r. (sygn. akt XXV 827/12) – gdyby ograniczenie zostało przewidziane wprost w warunkach szczególnych (dalej: WS).