Zmiany w uprawnieniach rodzicielskich pracowników od 26 kwietnia 2023 r.
Nowelizacja Kodeksu pracy, która weszła w życie 26 kwietnia 2023 r., wprowadziła wiele zmian w uprawnieniach pracowników związanych z wykonywaniem funkcji rodzicielskiej i opiekuńczej. Jedną z kluczowych modyfikacji jest wydłużenie urlopu rodzicielskiego dla rodziców dziecka, a także uniezależnienie tego prawa od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu w dniu porodu.
Dodatkowo w wyniku omawianej nowelizacji wprowadzono nieznane dotychczas w polskim prawie instytucje, których celem również jest ułatwienie osobom pracującym łączenia pracy zawodowej z opieką nad dzieckiem lub niesamodzielnym członkiem rodziny. Do takich nowych uprawnień należy m.in. urlop opiekuńczy czy zwolnienie od pracy z tytułu działania siły wyższej. Pracownicy uzyskali także możliwość skorzystania z tzw. elastycznej organizacji czasu pracy.
1. Zmiany w urlopie rodzicielskim
Największe zmiany w zakresie uprawnień rodziców w pracy zostały wprowadzone w związku z urlopem rodzicielskim. Przedstawiamy je poniżej.
1.1. Nowy wymiar urlopu rodzicielskiego
Po zmianach w Kodeksie pracy pracownicy – rodzice dziecka – mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do:
1) 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
2) 43 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie.
Zatem wymiar urlopu rodzicielskiego został wydłużony we wskazanych przypadkach o 9 tygodni.
Natomiast zgodnie z nowymi przepisami pracownicy – rodzice dziecka posiadającego zaświadczenie o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu (objętego programem „Za życiem”), mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze o 24 tygodnie dłuższym od standardowego urlopu, w celu sprawowania opieki nad tym dzieckiem, tj. w wymiarze do:
1) 65 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
2) 67 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie.