Postanowienie NSA z dnia 11 lipca 2024 r., sygn. II GW 51/24
Świadczenie rodzinne pobrane w warunkach określonych w art. 23a ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, które zostało uchylonej z powodu zastosowania przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, jest świadczeniem nienależnie pobranym, co zobowiązuje do jego zwrotu.
Obowiązek sprawowania stałej opieki nad osobą niepełnosprawną, wymagającej całodobowej pomocy, uzasadnia przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego, niezależnie od obecności innych członków rodziny zobowiązanych do alimentacji. Podstawą odmowy nie może być brak wykazania przez opiekuna wyczerpania możliwości zapewnienia pomocy przez inne osoby zobowiązane.
Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie przysługuje osobie zobowiązanej do alimentacji, w sytuacji gdy małżonek osoby niepełnosprawnej, będący adresatem obowiązku alimentacyjnego, nie jest osobą niepełnosprawną.
Osoba posiadająca ustalone prawo do emerytury ma możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego pod warunkiem zawieszenia wypłaty emerytury, jeśli spełnia pozostałe ustawowe warunki; organy administracyjne powinny informować o możliwości takiego wyboru, respektując wykładnię systemową i funkcjonalną przepisów prawa.
O prawie do świadczenia pielęgnacyjnego decyduje nie tylko stan zdrowia osoby niepełnosprawnej uprawniający do opieki, ale również aktualna, uniemożliwiająca podjęcie zatrudnienia, stała i długotrwała konieczność opieki nad nią, obejmująca także czynności związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego.