Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 27 czerwca 2024 r., sygn. II SA/Go 218/24
Świadczenie rodzinne pobrane w warunkach określonych w art. 23a ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, które zostało uchylonej z powodu zastosowania przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, jest świadczeniem nienależnie pobranym, co zobowiązuje do jego zwrotu.
Obowiązek sprawowania stałej opieki nad osobą niepełnosprawną, wymagającej całodobowej pomocy, uzasadnia przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego, niezależnie od obecności innych członków rodziny zobowiązanych do alimentacji. Podstawą odmowy nie może być brak wykazania przez opiekuna wyczerpania możliwości zapewnienia pomocy przez inne osoby zobowiązane.
Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie przysługuje osobie zobowiązanej do alimentacji, w sytuacji gdy małżonek osoby niepełnosprawnej, będący adresatem obowiązku alimentacyjnego, nie jest osobą niepełnosprawną.
Osoba posiadająca ustalone prawo do emerytury ma możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego pod warunkiem zawieszenia wypłaty emerytury, jeśli spełnia pozostałe ustawowe warunki; organy administracyjne powinny informować o możliwości takiego wyboru, respektując wykładnię systemową i funkcjonalną przepisów prawa.
O prawie do świadczenia pielęgnacyjnego decyduje nie tylko stan zdrowia osoby niepełnosprawnej uprawniający do opieki, ale również aktualna, uniemożliwiająca podjęcie zatrudnienia, stała i długotrwała konieczność opieki nad nią, obejmująca także czynności związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego.
Osoba spokrewniona w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, rezygnująca z zatrudnienia w celu sprawowania nad nią opieki, nie jest uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego, jeżeli współmałżonek osoby wymagającej opieki nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) ustawy o świadczeniach rodzinnych.
W przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego, osoba uprawniona może otrzymać tylko jedno z tych świadczeń, przy czym konieczne jest zrzeczenie się uprawnień do świadczenia konkurencyjnego.
Umowa dydaktyczna polegająca na prowadzeniu zajęć, której przedmiotem jest wykonywanie powtarzalnych czynności dydaktycznych, spełniających kryteria starannego działania, jest umową o świadczenie usług (art. 750 k.c.), a nie umową o dzieło (art. 627 k.c.), co skutkuje obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego (art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej).
Umowa o świadczenie usług, która nie prowadzi do powstania konkretnego, jednorazowego rezultatu, nie może być uznana za umowę o dzieło, a obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego dotyczy m.in. osób wykonujących pracę na podstawie takich umów (umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o umowie zlecenia).
Umowy dotyczące prowadzenia zajęć dydaktycznych na uczelni, charakteryzujące się powtarzalnością czynności i brakiem indywidualnych cech dzieła, należy kwalifikować jako umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Wykonywanie takich umów podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki
Wykonywanie pracy dydaktycznej na podstawie umowy o świadczenie usług na uczelni wyższej podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) ustawy o świadczeniach, gdyż umowy te są umowami starannego działania, a nie umowami o dzieło.
Umowa o świadczenie usług, z której rezultatem nie jest jednorazowe i weryfikowalne dzieło, a której celem jest przekazywanie wiedzy i realizacja programu nauczania, nie jest umową o dzieło, lecz umową zlecenia. W takich przypadkach, wynagrodzenie za powtarzalne czynności dydaktyczne podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.
Umowa o świadczenie usług, polegająca na wykonywaniu powtarzalnych czynności dydaktycznych, nawet jeśli obejmuje elementy tworzenia materiałów dydaktycznych, nie może być uznana za umowę o dzieło, przez co wykonujący obowiązki na podstawie takiej umowy podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
Komisja Nadzoru Finansowego ma prawo nałożyć jedną administracyjną karę pieniężną za wiele naruszeń przepisów przez zakład ubezpieczeń, co jest elementem nadzoru nad całą działalnością ubezpieczeniową instytucji.