Wyrok NSA z dnia 27 lutego 2024 r., sygn. II GSK 156/21
Wobec zaistniałego zbiegu uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz świadczenia pielęgnacyjnego, osoba ubiegająca się o te świadczenia ma prawo do korzystania z wybranego przez siebie, bardziej korzystnego świadczenia, z możliwością jego przyznania również z mocą wsteczną, jeśli wyraziła wolę rezygnacji z wcześniej pobieranego zasiłku na rzecz świadczenia pielęgnacyjnego.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie rezygnującej z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania stałej lub długotrwałej opieki nad osobą niepełnosprawną, gdy opieka ta faktycznie uniemożliwia lub w znaczący sposób ogranicza możliwość podjęcia pracy zawodowej, co musi znajdować odzwierciedlenie w charakterze i zakresie sprawowanej opieki.
Emeryt, który uprzednio przeszedł na emeryturę i podjął zatrudnienie u innego pracodawcy, gdzie otrzymuje wynagrodzenie w wysokości nie powodującej zawieszenia wypłaty emerytury, jest "emerytem - byłym pracownikiem" w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 998).
Przy rozpatrywaniu wniosku o rentę w drodze wyjątku, należy wszechstronnie uwzględnić wszystkie istotne okoliczności zdrowotne wnioskodawcy, nawet jeżeli nie stwierdzono ich wcześniej w orzeczeniach lekarskich, by właściwie ocenić, czy stanowią one 'szczególne okoliczności' uzasadniające przyznanie świadczenia.
Przy ocenie spełnienia przesłanek do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego kluczowe jest stwierdzenie bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy koniecznością sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną a rezygnacją lub niemożnością podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przez opiekuna.
Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych wymaga wykazania bezpośredniego związku przyczynowego pomiędzy rezygnacją z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej a koniecznością sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną, co oznacza, że samo sprawowanie opieki, bez ustalenia związku między nią a brakiem możliwości podjęcia pracy, nie jest
Dla przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego decydujące znaczenie ma faktyczna niemożność podjęcia zatrudnienia przez opiekuna z powodu konieczności sprawowania ciągłej opieki nad osobą niepełnosprawną; istnienie innych osób potencjalnie zobowiązanych do udzielania tej opieki lub finansowania jej nie jest przesłanką do odmowy przyznania świadczenia.