Wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 maja 2023 r., sygn. I SA/Wa 2729/22

Administracyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Jolanta Dargas, sędzia WSA Magdalena Durzyńska, asesor WSA Anna Milicka-Stojek (spr.), , po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi H. B. na postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] września 2022 r. znak [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę.

Uzasadnienie

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji (dalej jako "Minister" lub "organ") postanowieniem z 16 września 2022 r. nr DAP-WPK-727-1-517/2021/MGa odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody Krośnieńskiego (dalej jako "Wojewoda") z 1 lipca 1992 r. znak: GP.II.GG.7212/4292/91/92 stwierdzającej nabycie przez Gminę I.-Z. z mocy prawa nieodpłatnie własności nieruchomości oznaczonej jako dz. nr [...] w obrębie I. Z..

Postanowienie wydane zostało w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Wojewoda decyzją z 1 lipca 1992 r., działając na podstawie art. 18 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 191 ze zm.), powoływanej dalej jako "ustawa komunalizacyjna", stwierdził nabycie przez Gminę I.-Z. z mocy prawa nieodpłatnie własności nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów nr [...], zabudowanej budynkiem głównym sanatoryjnym "[...]", stacją [...], budynkiem zakładu przyrodo-leczniczego, budynkiem warsztatowo-magazynowym, będącej w użytkowaniu Związku Spółdzielni Inwalidów w W., w jednostce ewidencyjnej obrębie I. Z., uregulowanej w księdze wieczystej [...].

H. B. (dalej jako "skarżąca") w dniu 10 września 2021 r. wystąpiła z wnioskiem o stwierdzenie nieważności ww. decyzji i o zawieszenie postępowania nadzorczego. W uzasadnieniu wniosku wskazała, ze nieruchomość, której dotyczy ww. decyzja nie stanowiła własność Skarbu Państwa w chwili jej wydania. W przedmiocie potwierdzenia, że nieruchomość nie przeszła na własność Skarbu Państwa toczy się bowiem postępowanie przed Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Z kolei Wojewoda Podkarpacki w pierwszej instancji rozstrzygnął już, że ww. nieruchomość nie podpadała pod działanie przepisów dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz.U. z 1945 r. Nr 3, poz. 13 ze zm.). Decyzja wydawana w trybie § 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 1 marca 1945 r. w sprawie wykonania dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz.U. Nr 10 poz. 51 ze zm.), jest decyzją deklaratywną, na mocy której organ stwierdza, że nieruchomość nie przeszła na własność Skarbu Państwa na podstawie art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej. Decyzja ta wywołuje skutki ex tunc. Tym samym właścicielami nieruchomości stanowiących szereg działek położonych w I.-Z. byli spadkobiercy jej przedwojennych właścicieli. Skoro nieruchomość nie stanowiła własności Skarbu Państwa ani gminy w chwili wydania decyzji, to jej rozdysponowanie nie było możliwe, a zatem mamy do czynienia z rażącym naruszeniem art. 5 ust. 1 oraz art. 18 ust. 1 ustawy komunalizacyjnej.