Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 15 września 2020 r., sygn. II SA/Rz 41/20
Samorząd terytorialny
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Maciej Kobak Sędziowie WSA Ewa Partyka /spr./ NSA Małgorzata Wolska po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 września 2020 r. sprawy ze skargi Wojewody Podkarpackiego na uchwałę Rady Miasta Rzeszowa z dnia 28 lutego 2012 r. nr XXVIII/529/2012 w przedmiocie nadania statutu Teatrowi "Maska" w Rzeszowie I. stwierdza nieważność § 2 ust. 2, § 7, § 8 ust. 2 i ust. 5, § 9 ust. 2, ust. 3 i ust. 4, § 11, § 12 ust. 3, § 13 ust. 2 i ust. 3, § 14 pkt 4, § 15 i § 16 załącznika do zaskarżonej uchwały; II. w pozostałym zakresie skargę oddala; III. zasądza od Rady Miasta Rzeszowa na rzecz strony skarżącej Wojewody Podkarpackiego kwotę 480 zł /słownie: czterysta osiemdziesiąt złotych/ tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Uzasadnienie
Przedmiotem rozpoznania Sądu jest skarga Wojewody Podkarpackiego (dalej: "Wojewoda" lub "organ nadzoru") na uchwałę Rady Miasta Rzeszowa z dnia 28 lutego 2012 r., nr XXVIII/529/2012 w sprawie nadania statutu Teatrowi "Maska" w Rzeszowie.
W ocenie organu nadzoru treść uchwalonego przez Radę Miasta Rzeszowa statutu Teatru "Maska" stanowiącego załącznik do uchwały Nr XXVIII/ 529/2012 narusza przepisy art. 13 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. 2018 r., poz. 1983; dalej: "ustawa") poprzez przekroczenie delegacji ustawowej a także w pełni wypełnianie dyspozycji tegoż przepisu.
Jak wyjaśniono w § 2 ust. 2 Statutu zapisano, że "Nadzór nad Teatrem sprawuje Prezydent Miasta Rzeszowa". Tymczasem, jak podnosi Wojewoda, instytucja kultury jest samorządową osobą prawną. Cechuje ją samodzielność i autonomia działania. Zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2020 r., poz. 713; dalej: "u.s.g.") "Rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy; w tym celu powołuje komisję rewizyjną." Zdaniem Wojewody, z powyższego wynika, że rada gminy za pośrednictwem komisji rewizyjnej uprawniona jest do kontroli jednostek organizacyjnych gminy, ale nie do nadzoru. Poza tym do kontroli upoważniona jest rada za pośrednictwem komisji rewizyjnej, a nie prezydent. Jak dalej wskazano żaden z przepisów ustawy nie przyznaje organom wykonawczym jednostek samorządu terytorialnego uprawnień nadzorczych wobec instytucji kultury. W związku z powyższym zapis § 2 ust. 2 Statutu przekracza delegację ustawową z art. 13. Dalej podkreślono, że organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego wykonuje względem dyrektora instytucji kultury funkcję pracodawcy, a nie nadzoru.