Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 27 lutego 2013 r., sygn. IV SA/Po 1207/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska Sędziowie WSA Izabela Bąk-Marciniak (spr.) WSA Donata Starosta Protokolant st. sekr. sąd. Monika Zaporowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 lutego 2013 r. przy udziale sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w N. T. na uchwałę Rady Miejskiej w Z. z dnia [...] listopada 2010 r. nr [...] w przedmiocie opłat za świadczenia udzielane przez przedszkola 1. stwierdza nieważność zaskarżonej w § 5 uchwały Rady Miejskiej w Z. z dnia [...] listopada 2010 r. nr [...], 2. w pozostałym zakresie skargę oddala, 3. określa, że zaskarżona uchwała opisana w pkt 1 wyroku nie może być wykonana

Uzasadnienie

W dniu [...] listopada 2010 r. Rada Miejska w Z., działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) w związku z art. 14 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.dalej jako- u.s.o.) podjęła uchwałę nr [...] w sprawie ustalenia wysokości opłat za świadczenia w przedszkolach prowadzonych przez Gminę Z.

Skargę na powyższą uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wniósł Prokurator Rejonowy w N. T. zarzucając jej istotne naruszenie art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty poprzez brak precyzyjnego określenia, co się składa na każde ze świadczeń przekraczających podstawę programową oferowanych przez przedszkole publiczne, a także brak określenia opłaty za każde z tych świadczeń osobna. Wskazując na powyższe Prokurator wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w całości.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że w przypadku opłat za korzystanie z przedszkoli publicznych "opłatę" rada gminy winna ustalić tylko w czasie pobytu dziecka w przedszkolu przekraczającym ustawowe minimum wynoszące 5 godz. Dziennie czyli ponad podstawę programową. Konieczne jest zatem wskazanie zakresu i rodzaju świadczeń realizowanych przez przedszkole w czasie objętym opłatą, podanie czy realizują one podstawę programową wychowania przedszkolnego czy też w tej podstawie się nie mieszczą. Obowiązujące przepisy nie definiują pojęcia "opłata". Opłatę taką należy zdefiniować jako przymusową odpłatność, nakładaną przez władze publiczne za oferowane świadczenie na rzecz obywatela. Stanowi ona instytucję prawno-finansową, dla której charakterystyczny jest związek przyczynowy między świadczeniem pieniężnym dłużnika (opłatą), a świadczeniem wzajemnym administracji publicznej, a więc spełniać ona powinna wymóg ekwiwalentności wyrażający się w tym, że opłatę wnosi się za konkretne świadczenie organu państwowego lub samorządowego i w relacji do konkretnych podmiotów. Potwierdza to art. 6 ust. 1 uso, zgodnie z którym przedszkola publiczne winny realizować program wychowania przedszkolnego uwzględniając podstawę programową. Realizacja tego programu winna odbywać się w sposób bezpłatny, natomiast za świadczenia publicznych przedszkoli, wykraczające poza podstawę programową wychowania przedszkolnego dozwolone jest pobieranie opłat.