Wyrok WSA w Lublinie z dnia 29 stycznia 2013 r., sygn. II SA/Lu 1026/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia NSA Witold Falczyński, Sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz, Protokolant Referent Marzena Okoń, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 29 stycznia 2013 r. sprawy ze skargi Spółki M. w L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz uchyla decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] r. nr [...]; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz Spółki M. w L. kwotę 457 złotych (czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Miejskie Przedsiębiorstwo Z. w L. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. złożyła w dniu 13 stycznia 2012r. wniosek o przekształcenie przysługującego jej prawa użytkowania wieczystego w prawo własności działki o numerze 72/10 położonej w L. przy ulicy M. 20. Jednocześnie spółka wniosła o rozłożenie opłaty z tytułu przekształcenia prawa na roczne raty na okres 20 lat. Decyzją z dnia [...] Prezydent Miasta odmówił żądaniu spółki. W motywach decyzji podano, że zgodnie z art. 4 ust.1, 3 i 6 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, osoba na rzecz której prawo zostało przekształcone jest obowiązana do uiszczenia dotychczasowemu właścicielowi nieruchomości opłaty z tego tytułu. Wierzytelność wynikająca z opłaty podlega zabezpieczeniu hipoteką przymusową na nieruchomości objętej przekształceniem, co jest warunkiem niezbędnym. Pełni ona rolę szczególnego środka egzekucyjnego, którego celem jest zabezpieczenie realizacji stwierdzonych tytułem wykonawczym wierzytelności ( w tym przypadku ostateczną decyzją administracyjną o przekształceniu ), na mocy której wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. W tym jednak przypadku nie ma możliwości skutecznego zabezpieczenia wierzytelności Gminy z tytułu opłaty, ponieważ w księdze wieczystej nieruchomości dokonano już wpisów hipotek zwykłych i kaucyjnych na kwotę 10 850 000 złotych, podczas, gdy według sporządzonej wyceny jej wartość wynosi 1 861 142 złote. Prezydent zaznaczył, że spółka nie podjęła żadnych kroków w celu likwidacji istniejących hipotek lub przeniesienia ich w całości lub części na inne nieruchomości. Nie złożyła wyjaśnień pozwalających na ocenę, czy istnieje możliwość skutecznego zabezpieczenia wierzytelności Gminy poprzez kolejny wpis hipoteki przymusowej. Nie skorzystała także z możliwości jednorazowego wniesienia opłaty. Stanowisko Prezydenta Miasta podtrzymało Samorządowe Kolegium Odwoławcze. Również w ocenie tego organu nie został spełniony niezbędny warunek przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności polegający na zagwarantowaniu odpłatności za nabycie w tym trybie prawa własności. Zdaniem Kolegium przemawia za tym fakt braku deklaracji spółki o jednorazowej zapłacie opłaty, przy jednoczesnym nierealnym jej zabezpieczeniu hipoteką przymusową. Jeśli zważyć, że oplata z tytułu przekształcenia stanowi różnicę pomiędzy wartością prawa własności, a wartością prawa użytkowania wieczystego i wynosi w tym przypadku 705 373 złote, to obciążenia hipoteczne nieruchomości przekraczają ją ponad 15 - krotnie. W przekonaniu Kolegium ewentualne zaspokojenie się Gminy z tak obciążonej nieruchomości byłoby niemożliwe. Oznaczałoby to w istocie nieodpłatne przekształcenie prawa, czego ustawa w stosunku do osób prawnych, jaką jest spółka, nie przewiduje.