Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 11 maja 2010 r., sygn. IV SA/Gl 185/10
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Adam Mikusiński Sędziowie Sędzia NSA Tadeusz Michalik (spr.) Sędzia WSA Stanisław Nitecki Protokolant st. sekr. sąd. Magdalena Nowacka-Brzeźniak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 maja 2010 r. sprawy ze skargi Gminy T. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie jednostek pomocniczych oddala skargę.
Uzasadnienie
Uchwałą z dnia [...] Nr [...] w sprawie zmiany Statutu Osiedla "C." Rada Miasta T. działając na podstawie art. 35, art. 40 ust. 2 pkt 1, art. 41 ust.1 i art. 42 ustawy z dnia 08 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) oraz § 66 Statutu Miasta T. przyjętego uchwałą Rady Miasta T. Nr[...] z dnia [...] Nr 2, poz. 78 ze zm., na wniosek doraźnej komisji Rady Miasta ds. opracowania projektu zmian statutów jednostek pomocniczych miasta oraz przeprowadzania konsultacji społecznych, dokonała zmiany statutu jednostki pomocniczej -Osiedla "C.". Zmiana ta polegała na dodaniu Załącznika Nr 2, w którym określono wzór herbu i flagi Osiedla "C.".
Po wszczęciu w dniu [...] postępowania nadzorczego, rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] wydanym na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 roku, Nr 142, poz. 1591 ze zm.) Wojewoda [...] stwierdził nieważność uchwały Rady Miasta T. z dnia [...] r. Nr [...] w sprawie zmiany Statutu Osiedla "C." - jako sprzecznej z art. 35 ustawy o samorządzie gminnym.
W uzasadnieniu wskazano, że podstawną prawną przedmiotowej uchwały jest m.in. przepis art. 35 ustawy o samorządzie gminnym. Przepisy te stanowią m.in. iż organizację i zakres działania jednostki pomocniczej określa rada gminy odrębnym statutem, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami. A w ust. 3 art. 35 określaja katalog obligatoryjnych elementów statutu takiej jednostki, przy czym katalog ten ma charakter otwarty, na co wskazuje użycie przez ustawodawcę zwrotu "w szczególności". Podniesiono, że do elementów obligatoryjnych statutu zaliczono określenie: nazwy i obszaru jednostki pomocniczej, zasad i trybu wyborów organów jednostki pomocniczej, organizacji i zadań organów jednostki pomocniczej, zakresu zadań przekazywanych jednostce przez gminę oraz sposobu ich realizacji, zakresu i formy kontroli oraz nadzoru organów gminy nad działalnością organów jednostki pomocniczej. Zdaniem organu nadzoru, ustanowienie flagi i herbu jednostki pomocniczej nie mieści się w zakresie pojęcia "organizacja i zakres działania jednostki pomocniczej". Podkreślono, iż co prawda ustawodawca upoważnił radę gminy do określeniu dodatkowych elementów ponad te, które określono w art. 35 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, jednakże mogą one dotyczyć wyłącznie "organizacji i zakresu działania jednostki pomocniczej". Tym samym niedopuszczalnym jest określenie w statucie jednostki pomocniczej jakichkolwiek kwestii związanych z ustanowieniem, czy używaniem herbu lub flagi takiej jednostki. Wskazano, iż stanowisko to znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok NSA z dnia 24 marca 2009 r. , sygn. akt II OSK 1453/08 oraz wyrok NSA z dnia 30 września 2009 roku, sygn. akt II OSK 1063/09). Zaznaczono, że wyroki te dotyczyły ustanowienia w statucie gminy herbu i flagi gminy oraz zasad ich używania, ale nie ulega wątpliwości, iż tezy w nich zawarte pozostają aktualne również w odniesieniu do statutów jednostek pomocniczych. NSA wskazał bowiem, iż kwestie związane z herbem i flagą nie mieszczą się w materii związanej z organizacją wewnętrzną gminy. Stąd też - zdaniem organu nadzoru -bezsprzecznym jest, że ustanowienie herbu i flagi nie jest materią związaną z organizacją jednostki pomocniczej, a co oczywiste, nie dotyczy również zakresu działania takiej jednostki.