Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 4 listopada 2009 r., sygn. II SA/Gd 433/09
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Górska Sędziowie: Sędzia NSA Krzysztof Ziółkowski Sędzia WSA Mariola Jaroszewska (spr.) Protokolant Starszy sekretarz sądowy Katarzyna Gross po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2009 r. na rozprawie sprawy ze skargi K. B.-Ś. i A. Ś. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 10 czerwca 2009 r., nr [...] w przedmiocie rozbiórki obiektów budowlanych oddala skargę.
Uzasadnienie
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia 1 kwietnia 2009r. Nr [...], wydaną na podstawie art. 48 ust. 1 i 4, art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118, z późn. zm.), nakazał K. B. - Ś. i A. Ś. rozbiórkę obiektu budowlanego o konstrukcji drewnianej nietrwale związanego z gruntem pełniącego funkcję rekreacji indywidualnej wraz z tarasem oraz obiektu budowlanego o konstrukcji drewnianej nietrwale związanego z gruntem pełniącego funkcję sanitariatu (w.c), wzniesionych bez wymaganego pozwolenia na budowę na terenie działki nr [...] położonej w K. B. II gmina K..
Organ I instancji ustalił w toku postępowania administracyjnego, m. in. na podstawie oświadczenia K. B. - Ś. i A. Ś. z dnia 7 maja 2008 r., że pobudowali oni wspólnie bez wymaganego pozwolenia na budowę na opisanej działce w lipcu 2003 r. obiekt budowlany o konstrukcji drewnianej, nietrwale związany z gruntem pełniący funkcję rekreacji indywidualnej wraz z tarasem oraz obiekt budowlany o konstrukcji drewnianej nietrwale związany z gruntem pełniący funkcję sanitariatu (w.c). Odnosząc się do pisma A. Ś. złożonego w postępowaniu administracyjnym organ wyjaśnił, że ustawodawca zdefiniował pojęcie obiektu budowlanego poprzez wyliczenie zawarte w art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego, które ma charakter wyczerpujący, każdy bowiem obiekt można zaliczyć do jednej z trzech wymienionych w tym przepisie kategorii. Organ ocenił, że przedmiotowe obiekty nie mieszczą się w definicji budynku, ponieważ nie spełniają przesłanki trwałego związania z gruntem. Trudno także zakwalifikować je w świetle art. 3 pkt 4 prawa budowlanego do kategorii obiektu małej architektury, albowiem pod pojęciem obiektu małej architektury - należy rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności: kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury, posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej, użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki. Według organu żaden z obiektów będących przedmiotem niniejszego postępowania nie mieści się w pojęciu "obiektu małej architektury", bowiem definicja tego pojęcia określa jedną cechę wspólną tej kategorii obiektów budowlanych, poprzez użycie w stosunku do nich pojęcia "niewielkie obiekty". Jest to pojęcie nieostre, jednakże przykładowe wyliczenie zawarte w tejże definicji obiektów budowlanych będących obiektami małej architektury wraz z określeniem ich funkcji, pozwala ocenić w konkretnym stanie faktycznym charakter obiektu budowlanego. Wśród obiektów małej architektury wyróżnia się niewielkie obiekty w następujących kategoriach: obiekty kultu religijnego, obiekty architektury ogrodowej oraz obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku. W niniejszej sprawie rozmiary obiektu budowlanego pełniącego funkcję rekreacji indywidualnej nie pozwalają na zaliczenie go do obiektów niewielkich, albowiem powyższa definicja jako obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej wymienia obiekty o znacznie mniejszych gabarytach (piaskownice, huśtawki, drabinki, itp.). Wyliczenie to wskazuje ponadto na cel, jakiemu ma służyć użytkowanie tego typu obiektów, a jest nim rekreacja codzienna. Celem tego typu obiektów nie jest natomiast użytkowanie w ramach rekreacji indywidualnej, polegającej na sezonowym użytkowaniu obiektu przystosowanego do zamieszkania ludzi. Te same uwagi należy również odnieść do obiektu budowlanego pełniącego funkcję sanitariatu (w.c), albowiem zarówno jego gabaryty jak i funkcję jaką spełnia wyłączają go z zakresu pojęcia obiektu małej architektury. Nie można bowiem uznać, że sanitariat (w.c.) odpowiada swymi gabarytami takim obiektom jak piaskownica, huśtawka czy drabinka. Ponadto pełni on funkcję towarzyszącą wobec obiektu głównego. Nadto za uznaniem sanitariatu (w.c.) jako obiektu objętego dyspozycją przepisu art. 28 ust. 1 ustawy - Prawo budowlane przemawia jego podobieństwo konstrukcyjno-architektoniczne i funkcjonalne do zbiornika i składowiska odpadów, a więc obiektów wymienionych w art. 3 pkt 3 powyżej wymienionej ustawy. W omawianym przypadku należy odwołać się do kategorii tymczasowego obiektu budowlanego jako swoistej odmiany obiektu budowlanego (budowli), wyróżnionej z uwagi na dwa zespoły cech. Co istotne, tymczasowy obiekt budowlany nie stanowi odrębnego - oprócz wymienionych w art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego - podtypu obiektu budowlanego, bowiem co do zasady za obiekt tymczasowy uznać można zarówno budynek, jak i budowlę, a nawet obiekt małej architektury. Jest to więc pewna odmiana wszystkich typów obiektów. Pierwszy zespół cech wyróżnia tymczasowe obiekty budowlane z punktu widzenia przeznaczenia do czasowego użytkowania w okresie krótszym od ich trwałości technicznej, z jednoczesnym przewidzeniem ich do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki. Z kolei druga grupa tymczasowych obiektów budowlanych dotyczy takich obiektów, które nie są trwale związane z gruntem. Ustawodawca w art. 3 pkt 5 jedynie przykładowo wymienia rodzaje takich obiektów. W konsekwencji zaliczyć będzie tu można również obiekty będące przedmiotem postępowania z uwagi na posiadanie podobnych właściwości do tych, które zostały wymienione w powyższym przepisie. Z kolei obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę, rozumianego jako decyzja administracyjna zezwalająca na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektów budowlanych, to jedna z naczelnych zasad Prawa budowlanego. Ustawodawca wprowadza od niej wyjątki, a wynikają one z art. 29, w którym wskazano typy budów oraz robót budowlanych niewymagające uzyskania powyższej decyzji. Ustawodawca w art. 29 ust. 1 pkt 12 Prawa budowlanego jako niewymagające uzyskania pozwolenia na budowę wymienia tymczasowe obiekty budowlane, niepołączone trwale z gruntem i przewidziane do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 30 ust. 1, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu. Budowa tych obiektów wymaga zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1 powyżej przywołanej ustawy zgłoszenia właściwemu organowi. Jednakże w przedmiotowym przypadku opisane obiekty istnieją dłużej niż 120 dni i tym samym na ich budowę wymagane jest pozwolenie bez względu na powierzchnię zabudowy i rodzaj materiałów, z których są wykonane (por. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 16 stycznia 2009 r. sygn. akt II SA/Gd 184/08). Natomiast, jeżeli chodzi o określenie funkcji, jaką pełni większy z obiektów budowlanych, nie można zgodzić się z opinią strony, iż pełni on funkcję "trwałego szałasu". Znajdująca się aktach sprawy dokumentacja fotograficzna obrazująca stan zainwestowania i charakter przedmiotowej nieruchomości wskazuje, że obiekt ten pełni funkcje rekreacyjną.