Wyrok SN z dnia 1 grudnia 2016 r., sygn. I UK 424/15

Wymagany okres składkowy i nieskładkowy o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 1-4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2016 r., poz. 887 ze zm.) należy ustalać w dacie powstania niezdolności do pracy, w okresach wymienionych w art. 57 ust. 1 pkt 3 tej ustawy.

Biuletyn SN Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych nr 10-12/2016

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący)

SSN Jolanta Frańczak (sprawozdawca)

SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec

w sprawie z odwołania J. C. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P. o rentę z tytułu niezdolności do pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 1 grudnia 2016 r., skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 2 lipca 2015 r., sygn. akt III AUa (...),

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w O. wyrokiem z dnia 20 grudnia 2013 r. umorzył postępowanie w zakresie odwołania wnioskodawczyni J. C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. z dnia 27 lipca 2012 r. i z dnia 7 sierpnia 2012 r. (pkt I) oraz oddalił odwołanie od decyzji z dnia 25 września 2012 r. odmawiającej wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (pkt II).

Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawczyni J. C. pobiera rentę socjalną przyznaną jej na okres od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia 30 września 2016 r. Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 15 września 2011 r. stwierdził, że wnioskodawczyni jest całkowicie niezdolna do pracy do dnia 30 września 2016 r., a niezdolność ta powstała w dniu 1 lutego 2003 r. i ma związek z naruszeniem sprawności organizmu powstałym przed ukończeniem 18 roku życia, lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyżej - przed ukończeniem 25 roku życia lub w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. Na skutek sprzeciwu wnioskodawczyni od tego orzeczenia, komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 15 lutego 2012 r. podzieliła stanowisko lekarza orzecznika, z tym że wskazała, iż daty powstania niezdolności nie da się ustalić. Wobec tego za datę powstania niezdolności do pracy organ rentowy przyjął datę złożenia wniosku, a to dzień 5 grudnia 2011 r. Decyzją z dnia 27 lipca 2012 r. organ rentowy odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ nie spełniała ona warunku, o którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (obecnie jednolity tekst: Dz. U. z 2016 r., poz. 887 ze zm., dalej jako ustawa o emeryturach i rentach lub ustawa). Nie udowodniła bowiem pięciu lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu licząc od daty zgłoszenia wniosku o rentę lub od daty powstania niezdolności do pracy, jako że posiada okres ubezpieczenia wynoszący ogółem 8 lat, 7 miesięcy i 19 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym jako okres uwzględniony przy rozpatrywaniu prawa do renty - 3 lata i 22 dni. Po ponownym przeanalizowaniu okresów stażu ubezpieczeniowego wnioskodawczyni organ rentowy uchylił decyzję z dnia 27 lipca 2012 r. i wydał kolejną decyzję odmowną z dnia 7 sierpnia 2012 r. Ustalił, że wnioskodawczyni udokumentowała okres ubezpieczenia wynoszący 2 lata i 11 miesięcy, w tym okres składkowy 2 lata, 2 miesiące i 7 dni, a nieskładkowy (ograniczony do 1/3 udowodnionych okresów składkowych) 8 miesięcy i 23 dni. Również decyzja z dnia 7 sierpnia 2012 r. została uchylona, a po uwzględnieniu prawidłowego wykazu okresów niezdolności do pracy w trakcie zatrudnienia w XLVI Liceum Ogólnokształcącym w W., decyzją z dnia 25 września 2012 r. organ rentowy ponownie odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ wykazała ona okres ubezpieczenia wynoszący 2 lata, 11 miesięcy i 8 dni, w tym okres składkowy w wymiarze 2 lat, 2 miesięcy i 13 dni, a nieskładkowy (ograniczony do 1/3 udowodnionych okresów składkowych) 8 miesięcy i 25 dni.