Uchwała SN z dnia 23 czerwca 2005 r. sygn. III CZP 37/05

Sędzia SN Gerard Bieniek (przewodniczący)

Sędzia SN Irena Gromska-Szuster

Sędzia SN Maria Grzelka (sprawozdawca)

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Gminy W. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej im. B.K. w W. o zapłatę, po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 23 czerwca 2005 r. zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu postanowieniem z dnia 1 lutego 2005 r.:

„Czy ta część opłaty rocznej za oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste, która została zakwestionowana przez użytkownika wieczystego w trybie art. 78-80 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r, Nr 261, poz. 2603) staje się wymagalna dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia ustalającego nową wysokość opłaty rocznej czy też jest wymagalna już po upływie terminu płatności określonego w art. 71 ust. 4 u.g.n.?”

podjął uchwałę:

Ustalona przez sąd opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego (art. 80 ust. 1 i 2 w związku z art. 78 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - jedn. tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) staje się wymagalna, w części przewyższającej opłatę dotychczasową, po uprawomocnieniu się wyroku.

Uzasadnienie

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa jest użytkownikiem wieczystym nieruchomości położonej w W. przy ul. S. Obowiązująca pozwaną od 1996 r. opłata roczna wynosiła 3757,32 zł. W grudniu 1999 r. powodowa Gmina doręczyła pozwanej pismo wypowiadające dotychczasową wysokość opłaty i oferujące nową wysokość w kwocie 18 788 zł rocznie z zaznaczeniem, że nowa opłata zaczynie obowiązywać od dnia 1 stycznia 2000 r. i płatna będzie w terminie do dnia 31 marca każdego roku. Reakcją pozwanej było wystąpienie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z wnioskiem o ustalenie, że podwyższenie opłaty jest nieuzasadnione. Kolegium oddaliło wniosek, a Sąd Okręgowy we Wrocławiu, do którego pozwana wniosła sprzeciw, oddalił jej żądanie. W wyniku apelacji pozwanej Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2003 r. zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji i ustalił wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego na kwotę 15 845 zł. W dniu 25 sierpnia 2003 r. pozwana zapłaciła powódce kwotę 48 350,92 zł tytułem wyrównania opłaty rocznej za lata 2000, 2001, 2002 i 2003 do wysokości wynikającej z wyroku. W październiku 2003 r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie w płatności wyrównania przyjmując daty 31 marca 2000 r, 31 marca 2001 r, 2 kwietnia 2002 r. i 31 marca 2003 r. za terminy płatności poszczególnych różnic opłat. Wobec odmowy ze strony pozwanej powódka wystąpiła w dniu 29 marca 2004 r. o zasądzenie odsetek. Żądana przez nią kwota 18 134,13 zł nie była przez pozwaną kwestionowana co do sposobu obliczenia. Strony różniły się w kwestii zasadniczej odnośnie do tego, czy pozwana popadła w opóźnienie z zapłatą różnicy poszczególnych dopłat. Powódka podnosiła, że wyrok Sądu Apelacyjnego stwierdził obowiązek płatności podwyższonej opłaty rocznej w terminach do dnia 31 marca każdego roku, poczynając od 2000 r, i miał charakter deklaratoryjny, pozwana natomiast utrzymywała, że wyrok Sądu miał charakter konstytutywny ze skutkiem ex Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Fabrycznej wyrokiem z dnia 31 maja 2004 r. oddalił powództwo, przyznając rację pozwanej. Sąd Okręgowy we Wrocławiu, rozpoznający apelację powódki, powziął w powyższej kwestii poważne wątpliwości wyrażone w przedstawionym zagadnieniu prawnym.