Wyrok SN z dnia 8 października 2004 r. sygn. V CK 670/03

1. Rozwiązanie z mocą wsteczną umowy stanowiącej źródło stosunku zobowiązaniowego o charakterze trwałym jest sprzeczne z naturą tego zobowiązania.

2. Postanowienia umowy wzajemnej nie mogą naruszać ekwiwalentności świadczeń.

Sędzia SN Barbara Myszka (przewodniczący)

Sędzia SN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)

Sędzia SA Elżbieta Strelcow

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa „BP”, spółki z o. o. w K. (poprzednio: „A.P.”, spółki z o.o. w P.) przeciwko Piotrowi K. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 8 października 2004 r. kasacji strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 24 marca 2003 r.

uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością „A. P.” w P., której następcą prawnym jest „B.P.”, spółka z o.o. w K., wystąpiła o zasądzenie od pozwanego Piotra K. kwoty 81 546,04 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 3 grudnia 1998 r. tytułem nieuiszczonych opłat należnych jej na podstawie łączącej strony umowy.

Wyrokiem z dnia 14 sierpnia 2002 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu oddalił powództwo, ustalając, że strony zawarły w dniu 3 grudnia 1996 r. umowę, na podstawie której powódka zezwoliła pozwanemu na prowadzenie należącej do niej stacji benzynowej w W. przy ul. K., według określonego tą umową systemu. Za korzystanie ze znaku firmowego i systemu „A.”, doradztwo, reklamę i wszystkie inne przyznane w umowie uprawnienia pozwany miał uiszczać opłatę, obejmującą część stałą oraz część zmienną uzależnioną od wysokości obrotów. Umowę zawarto na czas nieokreślony z możliwością jej rozwiązania przez każdą ze stron w drodze wypowiedzenia na trzy miesiące naprzód na koniec miesiąca. Zawarcie umowy poprzedziły rozmowy, podczas których dyrektor do spraw marketingu strony powodowej omawiał poszczególne punkty projektu umowy, posługując się tekstem polskim przetłumaczonym z języka niemieckiego. W punkcie 9.6 umowy postanowiono, że w razie jej rozwiązania, niezależnie od przyczyny, kontrahent powódki „ma prawo żądać zwrotu uiszczonych opłat, a ewentualnie pozostałe do zrealizowania opłaty należy uiścić niezwłocznie w gotówce”. W1998 r. powódka wypowiedziała umowę pozwanemu. Do chwili ustania stosunku prawnego wynikającego z umowy pozwany zapłacił powódce tytułem opłat 457 274,76 zł. Zdaniem powódki, powinien jej jeszcze zapłacić dochodzoną w niniejszej sprawie kwotę 81 546,04 zł, pozwany jednak odmówił zapłaty tej kwoty. W piśmie z dnia 8 sierpnia 2001 r. oświadczył, że potrąca ją z należnej mu -jego zdaniem - od powódki na podstawie punktu 9.6 umowy, tytułem zwrotu uiszczonych opłat kwoty 541 375 zł. Jesienią2000 r. powódka wykryła błąd w tekście punktu 9.6 umowy wynikły z mylnego przekładu z języka niemieckiego - zamiast „ma prawo żądać zwrotu uiszczonych opłat”, powinno być „nie ma prawa żądać zwrotu uiszczonych opłat” - i zaproponowała wprowadzenie do umowy stosowanej korekty, lecz pozwany na to nie przystał, oświadczył, że zawarł umowę właśnie ze względu na dotychczasowe brzmienie punktu 9.6.