Wyrok NSA z dnia 11 lipca 2023 r., sygn. III OSK 6649/21

Wynikający z art. 16 ust. 1 ustawy o odpadach bezwzględny obowiązek niezwłocznego usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania, którego zaniechanie skutkuje wydaniem decyzji administracyjnej, ma charakter publicznoprawny i stanowi realizację zasady bezpieczeństwa ekologicznego i ochrony środowiska wynikającej z art. 74 ust. 1 i 2 Konstytucji. Obowiązku tego nie można zbyć, lub przenieść w drodze czynności cywilnoprawnej.

Teza urzędowa

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak sędzia del. WSA Maciej Kobak po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 maja 2021 r. sygn. akt II SA/Wr 217/20 w sprawie ze skargi A. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia 19 grudnia 2019 r. nr [...] w przedmiocie nakazu usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich magazynowania i składowania 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 26 maja 2021 r., sygn. akt II SA/Wr 217/20, po rozpoznaniu skargi A. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia 19 grudnia 2019 r., nr [...], w przedmiocie nakazu usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich magazynowania i składowania – uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.

Jak wskazał Sąd pierwszej instancji w związku z informacją o magazynowaniu odpadów Wójt Gminy D. po przeprowadzeniu oględzin stwierdził, że w budynkach gospodarczych znajdujących się na działce nr [...], obręb K., gmina D. oraz na terenie pomiędzy tymi budynkami znajdują się odpady z tworzyw sztucznych, niewielkie ilości zużytego sprzętu AGD i odpadów wielkogabarytowych. Organ ustalił, że współwłaścicielami działki są D. D. oraz A. S. i wezwał ich do usunięcia odpadów. Odpady usunięto tylko częściowo, zatem Wójt Gminy D. wszczął z urzędu postępowanie w przedmiocie nakazania usunięcia odpadów z miejsca do tego nieprzeznaczonego. Po przeprowadzeniu postępowania w ramach którego dopuszczono dowody z oględzin, z przesłuchania świadków, z opinii biegłego dla ustalenia ilości oraz skatalogowania odpadów, oraz dowody z dokumentów urzędowych, organ ustalił, że pierwotnie posiadaczem (wytwórcą) odpadów była "X" Spółka z o.o. która prowadziła działalność między innymi w zakresie przerobu surowców wtórnych, w tym odpadów z tworzyw sztucznych, przepracowanych olejów oraz przerób metali kolorowych (recycling). A. S. oraz Z. D. nabyli natomiast prawa rzeczowe do nieruchomości (prawo współużytkowania wieczystego gruntu z prawem własności budynków) z już zmagazynowanymi odpadami. Organ ustalił, że ww. Spółka, w dniu 3 stycznia 2019 r. została rozwiązana bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, a w dniu 24 czerwca 2019 r. została wykreślona z rejestru przedsiębiorców. Tym samym nie jest możliwe nałożenie na nią obowiązku usunięcia odpadów. W związku z powyższym, na podstawie art. 3 pkt 19 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 701, z późn. zm) – dalej: "ustawa o odpadach", jako posiadaczy odpadów organ I instancji przyjął obecnych współwłaścicieli działki tj. D. D. i A. S., zaznaczając, że A. S. jest osobą fizyczną nie będącą podmiotem korzystającym ze środowiska, a D. D. prowadzi działalność gospodarczą z którą przedmiotowy teren nie ma jednak związku.