Wyrok NSA z dnia 29 września 2015 r., sygn. II OSK 98/14

Dnia 29 września 2015 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Miron /spr./ sędzia NSA Zdzisław Kostka sędzia del. WSA Paweł Groński Protokolant sekretarz sądowy Tomasz Bogdan Godlewski po rozpoznaniu w dniu 29 września 2015 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 5 listopada 2013 r. sygn. akt II SA/Rz 754/13 w sprawie ze skargi W.P. i J.P. na decyzję Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki obiektu budowlanego oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 5 listopada 2013 r., sygn. akt II SA/Rz 754/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie po rozpoznaniu sprawy ze skargi W. P. i J. P. na decyzję Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki obiektu budowlanego w punkcie I. uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Stalowej Woli z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...]; w punkcie II. stwierdził, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku; w punkcie III. zasądził od Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie na rzecz skarżących W. P. i J. P. solidarnie kwotę 740 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd pierwszej instancji przedstawił następujący stan faktyczny i prawny sprawy.

Decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r. PINB w Stalowej Woli nakazał W. P. i J. P. rozbiórkę stanowiącej ich własność altany murowanej o wymiarach 3,22 x 5,00 m i wysokości 3,70 m, częściowo podpiwniczonej wraz z ustępem o wymiarach 0,84 x 1,25 m, wybudowanej na działce oznaczonej numerem ewidencyjnym [...], położonej na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w S. Organ ustalił, że wskazana altana usytuowana jest w odległości 8,60 m od gazociągu wysokoprężnego Ø 700/6,3 MPa relacji J.- R. Zgodnie z zeznaniami stron, altana ta powstała w latach 1973-1975. W 2003 r. dokonano wymiany dachu z jednospadowego na dwuspadowy i rozbudowano altanę (o pomieszczenie na narzędzia) w elewacji szczytowej o ok. 1,5 do 2 m., następnie do altany dobudowano ustęp. Wspomniany wyżej gazociąg wysokoprężny wybudowany został na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" w S., w oparciu o decyzję Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Stalowej Woli z dnia [...].08.1964 r. nr [...] wydaną dla Zakładu Gazu Ziemnego w T., którą organ ocenił jako decyzję zezwalającą na "wejście w teren" - zgodnie z art. 35 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości - Dz. U. z 1974 r. Nr 10, poz. 64 (nie zaś udzielającą pozwolenia na budowę). Z kolei pracowniczy ogród działkowy "[...]" w S. urządzony został na podstawie decyzji Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Stalowej Woli z dnia [...] listopada 1968 r. nr [...] oraz z dnia [...] kwietnia 1971 r. [...]. Mając na uwadze brzmienie art. 28 ust. 1, art. 3 pkt 6, art. 30 ust. 1 i art. 29 ust. 1 pkt 6 ustawy - Prawo budowlane z 1994 r. organ stwierdził, że budowa altany o łącznej powierzchni zabudowy 17,15 m² i wysokości 3,70 m nie wymagała uzyskania pozwolenia na budowę, jak też dokonania zgłoszenia. Natomiast dobudowane do altany pomieszczenie na narzędzia i ustęp nie stanowią odrębnych obiektów budowlanych; konstrukcyjnie są z nią powiązane i wykorzystywane w podobnym celu. W ocenie organu I instancji przedmiotowa altana wybudowana została w sposób, o jakim mowa w art. 50 ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane, a więc w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź zagrożenie środowiska. Dlatego też jest to inny przypadek niż wymieniony w art. 48 ust. 1 i art. 49b ust. 1 Prawa budowlanego, a zatem w sprawie mają zastosowanie regulacje art. 50-51 wskazanej ustawy. Organ podniósł, że gazociąg, zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy - Prawo budowlane z 1961 r., jest "obiektem inżynierskim", zaliczonym do budownictwa specjalnego (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 lipca 1961 r. w sprawie budownictwa specjalnego). Budowa tego rodzaju obiektów budowlanych w myśl art. 36 Prawa budowlanego z 1961 r. wymagała uzyskania pozwolenia na budowę, co oznacza, że przedmiotowy gazociąg stanowi samowolę budowlaną. PINB w Stalowej Woli wskazał, że altana, której dotyczy sprawa wybudowana została w odległości 8,60 m od istniejącego gazociągu wysokoprężnego, przez co w sposób rażący narusza podstawowe odległości obowiązującego w trakcie budowy rozporządzenia. Wyklucza to możliwość doprowadzenia jej do stanu zgodnego z prawem w sposób inny niż poprzez nakazanie jej rozbiórki w oparciu o art. 51 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego. Zgodnie z unormowaniami ustaw Prawo budowlane z 1961 r., 1974 r. oraz z 1994 r. obiekty budowlane powinny być projektowane i budowane w sposób zapewniający bezpieczeństwo ludzi i mienia. Wybudowanie altany murowanej w odległości 8,60 m od gazociągu wysokoprężnego Ø 700/6,3 MPa - niezależnie od okoliczności, w jakich do tego doszło - stanowi rażące naruszenia zasad bezpieczeństwa. Wprawdzie z ekspertyzy technicznej dotyczącej przedmiotowego gazociągu wynika, że nie stwarza on zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska, jednak nie stanowi to o przyzwoleniu na pozostawienie obiektów budowlanych w strefie ochronnej gazociągu.