Raportowanie ESG. Jakie elementy trzeba uwzględnić w polityce rachunkowości

Polityka rachunkowości odgrywa kluczową rolę w każdej jednostce, definiując zasady i metody prowadzenia rachunkowości. W obliczu wdrożenia dyrektywy CSRD, konieczne jest jej zaktualizowanie, aby spełniała wymogi raportowania ESG. Aktualizacja ta nie tylko zapewni zgodność z nowymi regulacjami, ale także ułatwi zbieranie, przetwarzanie i analizę danych niezbędnych do sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.

ESG - environmental social and governance - ekologia, społeczna odpowiedzialność biznesu, ład korporacyjny ESG - environmental social and governance - ekologia, społeczna odpowiedzialność biznesu, ład korporacyjny

Harmonogram prac księgowych związanych ze sprawozdaniem finansowym za 2024 r. >>>

Kluczowe elementy do uwzględnienia w polityce rachunkowości

Lp.	Kluczowe elementy	Opis
1	2	3
1.	Definiowanie zakresu raportowania ESG	W polityce rachunkowości warto wskazać, jakie obszary ESG są istotne dla jednostki oraz w jaki sposób będą gromadzone i analizowane dane z tych obszarów. Dobrze jest zidentyfikować kluczowe kategorie, takie jak zużycie energii, emisje CO2, zaangażowanie społeczne, różnorodność w miejscu pracy oraz polityka zarządzania.
2.	Wprowadzenie szczegółowych zasad ewidencji kosztów i przychodów związanych z ESG	Polityka rachunkowości powinna określać zasady przypisywania kosztów i przychodów do poszczególnych działań związanych ze zrównoważonym rozwojem. Może to obejmować np. oddzielne konta dla wydatków na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, recykling, inicjatywy ekologiczne czy działania społeczne.
3.	Konta analityczne dla inicjatyw ESG	Wprowadzenie kont analitycznych związanych z ESG ułatwi monitorowanie wydatków oraz wpływu finansowego na poszczególne obszary działalności związane z ochroną środowiska i społeczną odpowiedzialnością. Dzięki temu będzie możliwe bardziej precyzyjne raportowanie oraz analizowanie wyników na poziomie detalicznym.
4.	Określenie metod pomiaru wpływu i ryzyk związanych z ESG	Polityka rachunkowości powinna określać, w jaki sposób jednostka będzie mierzyć ryzyka i szanse związane z ESG, co może obejmować np. emisję gazów cieplarnianych, ryzyka klimatyczne, a także ryzyka społeczne związane z pracownikami i społecznościami lokalnymi.
5.	Zasady „podwójnej istotności” (double materiality)	Zgodnie z CSRD jednostki muszą raportować dane zarówno z perspektywy wpływu działalności na środowisko, jak i z perspektywy wpływu finansowego na jednostkę. Polityka rachunkowości powinna uwzględniać te zasady i określać metody ich ewidencjonowania, w tym oddzielne konta dla zdarzeń mających wpływ na zrównoważony rozwój oraz finansowe wyniki jednostki.
6.	Procedury zbierania i przetwarzania danych ESG	Warto opracować zasady oraz odpowiednie procedury umożliwiające sprawne i wiarygodne zbieranie danych dotyczących ESG, w tym wytyczne do ich weryfikacji i potwierdzania. Proces ten powinien być zgodny z systemem rachunkowości jednostki, aby zapewnić spójność z pozostałymi danymi finansowymi.
7.	Automatyzacja procesów raportowania	Z uwagi na nowe wymogi CSRD warto wdrożyć narzędzia cyfrowe, które automatyzują przetwarzanie danych ESG i generowanie raportów. Ułatwi to zgodność z wymaganiami sprawozdawczości w formacie przeszukiwalnym i zgodnym z ESEF.

Dobrze przygotowana i zaktualizowana polityka rachunkowości pozwala jednostce na sprawne zarządzanie danymi ESG, które są coraz bardziej istotne dla interesariuszy. Z jednej strony umożliwia ona pełniejsze wypełnianie obowiązków sprawozdawczych, a z drugiej – wspiera podejmowanie strategicznych decyzji dotyczących działalności w sposób bardziej zrównoważony.

Od kiedy należy wprowadzić raportowanie w zakresie zrównoważonego rozwoju

Obowiązek raportowania ESG za 2024 r. dotyczy dużych przedsiębiorstw publicznych w Unii Europejskiej. Progi do raportowania w poszczególnych grupach i za poszczególne lata przedstawiają się następująco:

1. za 2024 – duże jednostki interesu publicznego:

zatrudniające ponad 500 pracowników;

i spełniające 1 z 2 kryteriów finansowych:

suma bilansowa >25 mln EUR
przychody netto >50 mln EUR

2. za 2025 – wszystkie duże jednostki (w tym spółki prywatne), spełniające 2 z 3 kryteriów:

średnia liczba pracowników w roku obrotowym > 250
suma bilansowa >25 mln EUR
przychody netto >50 mln EUR

3. za 2026 – małe i średnie spółki (MŚP), z możliwością odłożenia zbierania danych i raportowania odpowiednio do 2028 i 2029 r., spełniające 2 z 3 kryteriów: