Dodatkowy dzień wolny dla pracowników za święto 3 Maja
Zbliżająca się majówka to okres, gdy dwa dni ustawowo wolne od pracy – Święto Pracy przypadające w czwartek 1 maja oraz sobotnie Święto Narodowe Trzeciego Maja – mogą dać pracownikom nawet cztery dni wolnego. Nie zawsze jest to jednak możliwe ze względu na sposób organizacji pracy, a decyzja o odebraniu 2 maja wolnego za sobotnie święto zależy wyłącznie od pracodawcy - przypomina Państwowa Inspekcja Pracy.
Kodeks Pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami »»»
Jak dni wolne wpływają na wymiar czasu pracy w maju
Zgodnie z art. 130 § 2 Kodeksu pracy każdy dzień ustawowo wolny od pracy, inny niż niedziela, obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.
W przypadku jednomiesięcznego okresu rozliczeniowego obejmującego maj 2025 r. wymiar czasu pracy wyniesie 160 godzin. Zgodnie bowiem z art. 130 k.p. obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym oblicza się:
- mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie
- dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, a następnie
- odejmując od wyniku iloczyn 8 godzin i liczby świąt w okresie rozliczeniowym, przypadających w innym dniu niż niedziela.
Licząc wymiar czasu pracy obowiązujący w maju 2025 r. będzie to więc:
(4 tygodnie x 40 godzin) + (2 dni x 8 godzin) – (2 dni x 8 godzin) = 160 godzin.
Taką liczbę godzin należy uwzględnić, planując harmonogram na maj 2025 r. pracownika zatrudnionego na pełny etat.
To pracodawca ustala harmonogram pracy, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie zakładu pracy. Jeśli więc w jego ocenie nie jest możliwe udzielenie dnia wolnego 2 maja w zamian za przypadające w sobotę święto, może ustalić inny dzień wolny w okresie rozliczeniowym. Jeśli pracownik złoży wniosek w sprawie odebrania 2 maja wolnego za sobotnie święto, pracodawca nie musi się na to zgodzić.
Tworzenie harmonogramów czasu pracy »»»
Dzień wolny za Święto 3 Maja
Aby zachować prawidłowy wymiar czasu pracy, pracodawca powinien udzielić pracownikom za sobotę 3 maja innego dnia wolnego od pracy. Może go wyznaczyć dowolnie, ale w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wystąpiło sobotnie święto. Zatem przy jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym wolne należy oddać jeszcze w maju, a w przypadku trzymiesięcznego okresu rozliczeniowego trwającego np. w okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca 2025 r. wolne musi przypadać w tym przedziale czasowym. Co ważne, takie wolne można wyznaczyć zarówno przed, jak i po święcie przypadającym w sobotę. Nie ma więc przeszkód, aby wolne za 3 maja zostało wyznaczone dzień wcześniej.
Pracodawca nie musi ustalać z pracownikami terminu, w jakim odbiorą dzień wolny za sobotnie święto. Wystarczy, że poinformuje o nim załogę w sposób przyjęty w zakładzie, np. na tablicy ogłoszeń czy w intranecie.
Nieudzielenie należnego dnia wolnego za święto 3 maja oznacza naruszenie przepisów o czasie pracy, co stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika zagrożone karą grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł (art. 281 § 1 pkt 5 k.p.).
Gdyby w dniu odbioru wolnego wyznaczonego za 3 maja pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim, nie należy udzielać mu innego dnia wolnego od pracy. Natomiast w przypadku pracowników, którzy mieli zaplanowany urlop wypoczynkowy na dzień wyznaczony jako wolny za święto w sobotę, dzień ten nie jest traktowany jako urlop. Oznacza to, że pracownik korzysta z dnia wolnego przyznanego za święto, a nie z urlopu wypoczynkowego.
W maju co najmniej 11 dni wolnych
Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom w okresie rozliczeniowym odpowiednią liczbę dni wolnych od pracy, odpowiadającą co najmniej liczbie przypadających w tym czasie niedziel, świąt i dni wolnych z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Oznacza to, że w przypadku miesięcznego okresu rozliczeniowego w maju pracodawca nie powinien planować więcej niż 20 dni pracy. Pozostałe dni w tym miesiącu powinny być dniami wolnymi od pracy, co daje co najmniej 11 dni wolnych.
Przykład: Pracownik pracuje na pełny etat w podstawowym systemie czasu pracy, od poniedziałku do piątku po 8 godzin dziennie. Obowiązuje go jednomiesięczny okres rozliczeniowy. W tym przypadku pracodawca musi zapewnić pracownikowi dodatkowy dzień wolny.
Przykład: Pracodawca zaplanował w harmonogramie na maj pracę na 8 dni roboczych po 7 godzin, a na 13 dni – po 8 godzin. Pracownika obowiązuje jednomiesięczny okres rozliczeniowy. O ile liczba godzin pracy w miesiącu byłaby prawidłowa, to nie udzielono wystarczającej liczby dni wolnych od pracy (10 zamiast 11), a liczba dni pracujących byłaby zbyt duża (21 zamiast 20).
Udzielenie dnia wolnego za 3 maja może nie być konieczne w przypadku osób zatrudnionych w równoważnym systemie czasu pracy czy np. na pół etatu.
Przykład: Pracownik pracuje na pełny etat w równoważnym systemie czasu pracy, zgodnie z ustalonym harmonogramem, w poszczególne dni po 12 godzin. Obowiązuje go jednomiesięczny okres rozliczeniowy. Pracodawca zaplanował mu 13 pełnych dni roboczych (po 12 godzin pracy), a na jeden dzień 4 godziny pracy. To działanie prawidłowe. Pracodawca zaplanował bowiem odpowiednią liczbę dni pracy – nie więcej niż 20, a pozostałe dni pracownik ma wolne od pracy.
Przykład: Pracownik pracuje na pół etatu w podstawowym systemie czasu pracy, zgodnie z ustalonym harmonogramem, po 8 godzin w poszczególne dni. Obowiązuje go jednomiesięczny okres rozliczeniowy. Pracodawca zaplanował mu w maju 10 dni roboczych, w związku z tym nie musi mu udzielać dodatkowego dnia wolnego.
Źródło: Komunikat PIP z 24 kwietnia 2025 r. "Co z pracą w piątek 2 maja?" - opubl. na www.pip.gov.pl
Oprac. Katarzyna Bogucka
POTRZEBUJESZ POMOCY?