Wyrok NSA z dnia 7 listopada 2023 r., sygn. III OSK 2737/21
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Mirosław Wincenciak (spr.) Sędziowie sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz sędzia del. WSA Kazimierz Bandarzewski Protokolant starszy asystent sędziego Łukasz Mazur po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wójta Gminy [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 8 stycznia 2020 r. sygn. akt II SA/Ol 802/19 w sprawie ze skargi E.B. na zarządzenie Wójta Gminy [...] z dnia 6 sierpnia 2019 r. nr 100/2019 w przedmiocie odwołania ze stanowiska Dyrektora Szkoły Podstawowej w [...] oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wyrokiem z dnia 8 stycznia 2020 r. sygn. akt II SA/Ol 802/19, po rozpoznaniu sprawy ze skargi E.B. na zarządzenie Wójta Gminy [...] z dnia 6 sierpnia 2019 r. nr 100/2019 w przedmiocie odwołania ze stanowiska Dyrektora Szkoły Podstawowej w [...], stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia (pkt I); zasądził od Wójta Gminy [...] na rzecz skarżącej E.B. kwotę 680 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego (pkt II).
U podstaw rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji legły następujące ustalenia oraz ocena prawna.
Wójt Gminy [...] zarządzeniem z dnia 6 sierpnia 2019 r. nr 100/2019, na podstawie art. 30 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j.: Dz.U. z 2019 r., poz. 506 ze zm., dalej w skrócie "u.s.g.") oraz art. 66 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j.: Dz. U. z 2019 r., poz. 1148 ze zm., dalej w skrócie "ustawa"), po zasięgnięciu opinii [...] Kuratora Oświaty, odwołał E.B. (dalej w skrócie: "dyrektor szkoły" lub "skarżąca") ze stanowiska Dyrektora Szkoły Podstawowej w [...] z dniem 7 sierpnia 2019 r., bez wypowiedzenia. W uzasadnieniu wydanego zarządzenia stwierdzono, że w ocenie organu prowadzącego szkołę w przedmiotowej sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek, który uzasadnia odwołanie ze stanowiska dyrektora szkoły bez wypowiedzenia. Wskazano na skargi złożone przez nauczycieli, pracowników niepedagogicznych oraz rodziców dzieci uczęszczających do szkoły. Opisano liczne zachowania, które określono jako niewłaściwe. Zaznaczono również, że już w 2017 r., podczas kontroli doraźnej, stwierdzono szereg nieprawidłowości w funkcjonowaniu szkoły i wydano stosowne zalecenia, do których dyrektor szkoły winna była się zastosować, a nie podjęła w tym zakresie żadnych działań prewencyjnych. Zdaniem organu prowadzącego szkołę, analiza stanu faktycznego (w tym zwłaszcza wyjaśnień złożonych przez rodziców, nauczycieli oraz inne osoby zainteresowane, które są spójne i konsekwentne) prowadzi do stwierdzenia, że waga stawianych zarzutów jest poważna, a czyny te naruszają prawo i dobro dzieci. Podkreślono, że wieloletni konflikt w szkole ciągle narasta i burzy właściwy klimat społeczny, a tym samym obniża poziom pracy wychowawczej i dysharmonizuje prawidłowe funkcjonowanie szkoły. Ze wskazanych przyczyn niecierpiących zwłoki, jak i w celu ochrony uczniów szkoły, podjęto decyzję o zawieszeniu dyrektora szkoły w pełnieniu obowiązków. Dyrektor nie wdrożyła działań, do których została zobligowana w zaleceniach Kuratorium Oświaty z dnia 19 stycznia 2018 r., a co więcej, sama była sprawcą naruszenia nietykalności cielesnej ucznia. Istnieje zatem obawa, że dalsze wykonywanie przez nią obowiązków generowałoby zagrożenie dla dobra szkoły, innych współpracowników, a przede wszystkim uczniów. Podano także, że równie poważne, choć nie przesądzające w decyzji, są zarzuty zachowań wobec pracowników i kadry pedagogicznej, wskazujące na co najmniej zaburzone relacje pracownik – pracodawca, które godzą w powagę urzędu dyrektora szkoły oraz dobro samej szkoły. Rzecznik Dyscyplinarny dla Nauczycieli prowadzi postępowanie wyjaśniające w związku z czynem nierzetelnego realizowania zadań związanych z powierzonym stanowiskiem, w tym wykorzystywania stosunku zależności w celu wymuszania określonych zachowań i działań innych osób. Ponadto organ prowadzący szkołę pismem z dnia 3 czerwca 2019 r. wystąpił z wnioskiem do Rzecznika o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego za uchybienie obowiązkom nauczyciela, o których mowa w art. 75 i art. 85 lit. t w zw. z art. 6 ustawy Karta nauczyciela, a z dniem 4 czerwca 2019 r. wydano decyzję o zawieszeniu dyrektor szkoły w pełnieniu obowiązków.