Estoński CIT w rozliczeniach księgowych

Ryczałt od dochodów spółek nie zawsze komplikuje rozliczenia księgowe

Przedsiębiorcy, którzy wybrali formę opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, czyli estońskim CIT, muszą pamiętać, że ustalają swój dochód na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych. Powinni szczególnie zadbać o to, aby nie było wątpliwości co do stosowanych przez nich zasad rachunkowości

Księgi rachunkowe podatnika ryczałtu od dochodów spółek (dalej: estoński CIT), prowadzone zgodnie z ustawą z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 619; dalej: u.r.), stanowią jednocześnie podstawę ewidencji podatkowej. W przepisach ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 232; dalej: ustawa o CIT) regulujących estoński CIT występują pojęcia wyniku finansowego netto, podziału lub pokrycia wyniku finansowego netto, zysku (straty) netto, którym ustawodawca nadał znaczenie ustalone w przepisach o rachunkowości.

W związku z tym u podatnika opodatkowanego ryczałtem od spółek:

• przychody i koszty ustalane dla celów rachunkowych stają się przychodami i kosztami podatkowymi,
• obowiązuje wyłącznie rachunkowa metoda ustalania różnic kursowych,
• nie stosuje się przewidzianych w ustawie o CIT wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, zasady ustalania momentu powstania przychodu i poniesienia kosztu (np. w przypadku odsetek),
• nie stają się przychodem przysporzenia uznawane za przychody wyłącznie przez ustawę o CIT (np. przyjęcie nieodpłatnej usługi).

Aby wyeliminować podwójne opodatkowanie/rozliczenie tych samych przychodów/kosztów oraz możliwość nieuwzględnienia określonych przychodów/kosztów w rozliczeniu podatkowym, podatnik przechodzący na estoński CIT musi sporządzić wstępną korektę przychodów i kosztów uzyskania przychodów, tzn. ustalić różnice w przychodach i kosztach, które wynikają z ich odmiennej klasyfikacji dla celów prawa podatkowego i bilansowego, a także ustalić i ewentualnie opodatkować powstały w ten sposób dochód.