Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 14 listopada 2023 r., sygn. II SA/Ol 736/23

Zabezpieczenie społeczne

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) Sędziowie sędzia WSA Ewa Osipuk asesor WSA Grzegorz Klimek po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 14 listopada 2023 r. sprawy ze skargi S. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z dnia [...] nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z 6 czerwca 2023 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze

w Olsztynie (dalej jako: "organ II instancji", "Kolegium"), po rozpatrzeniu odwołania S. M. (dalej jako: "skarżąca"), utrzymało w mocy decyzję z 28 marca 2023 r. wydaną z upoważnienia Burmistrza Lidzbarka przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lidzbarku, którą organ I instancji odmówił skarżącej przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad babcią W. B.

Jako podstawę odmowy Kolegium wskazało art. 17 ust. 1a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 390 ze zm., dalej jako: "u.ś.r."). Wyjaśniło, że w kwestii możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale podjętej w składzie 7 sędziów z 14 listopada 2022 r. sygn. akt I OPS 2/22. W myśl tej uchwały warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 u.ś.r. osobom wskazanym w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.ś.r., innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, jest legitymowanie się przez rodziców osoby wymagającej opieki, osoby spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (art. 17 ust. 1a u.ś.r.). Kolegium podkreśliło, że tylko legitymowanie się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności powodowałoby zwolnienie osób zobowiązanych do alimentacji w pierwszej kolejności i możliwość przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu w stosunku do osoby wymagającej opieki. Organ II instancji wskazał, że w niniejszej sprawie dzieci W. B. nie posiadają orzeczeń o znacznym stopniu niepełnosprawności, zatem skarżącej, która jest osobą zobowiązaną do alimentacji względem babci dopiero w dalszej kolejności, nie przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Kolegium wyjaśniło, że W. B. (lat 94) uznana została przez Powiatowy Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności za osobę niepełnosprawną w stopniu znacznym na stałe. Jest wdową, ma sześcioro dorosłych dzieci: [...]. Dzieci niepełnosprawnej nie mogą sprawować opieki z uwagi na miejsce zamieszkania oraz problemy zdrowotne. Opiekę nad babcią sprawuje skarżąca, odwiedza ją trzy razy dziennie. Z wywiadu środowiskowego przeprowadzonego z W. B. wynika przy tym, że mimo niepełnosprawności radzi sobie sama w czynnościach dnia codziennego i otrzymuje dużą pomoc ze strony swoich dzieci w codziennym funkcjonowaniu, zwłaszcza ze strony córek. Wnuczka na chwilę obecną świadczy opiekę w ograniczonym zakresie, co miałoby się zmienić w razie uzyskania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Ustalono, że R. B. i K. B. legitymują się orzeczeniami