Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 7 czerwca 2023 r., sygn. II SA/Gd 1094/22

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Katarzyna Krzysztofowicz (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Diana Trzcińska Asesor WSA Wojciech Wycichowski po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2023 r. w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi P. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia 10 października 2022 roku, nr SKO Gd/3366/22 w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

P. P. (dalej: strona, wnioskodawca, skarżący) reprezentowany przez pełnomocnika wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku (dalej: organ II instancji, organ odwoławczy, Kolegium) z 10 października 2022 r., utrzymującą w mocy decyzję Prezydenta Miasta Gdyni (dalej: organ I instancji)

z 16 maja 2022 r., którą odmówiono skarżącemu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej wnioskowanego na matkę – K. P.

Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Dnia 21 stycznia 2022 r. do Urzędu Miasta Gdyni wpłynął wniosek strony reprezentowanej przez pełnomocnika o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Organ I instancji - po przeprowadzeniu postępowania i zgromadzeniu stosownej dokumentacji, w dniu 16 maja 2022 r. wydał decyzję nr 002335/SP/04/2022, na mocy której odmówił wnioskodawcy świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej wnioskowanego na K. P. W uzasadnieniu organ I instancji wskazał na ustalone okoliczności - tj. legitymowanie się przez matkę wnioskodawcy orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym do 30 września 2026 r., fakt iż kobieta jest zamężna (w Systemie Rejestrów Państwowych BUSC nie odszukano aktu zgonu M. P., jak również w Powszechnym Elektronicznym Systemie Ewidencji Ludności również nie ma informacji o zgonie w/w.), dokładny opis stanu zdrowia niepełnosprawnej, zakres czynności składających się na obowiązki wnioskodawcy w związku z podejmowaną opieką nad matką, sytuację finansową, doświadczenie zawodowe strony, jego stan zdrowia, a także fakt, iż zarówno on jak i jego matka uczestniczą w zajęciach Środowiskowych Domów Samopomocy [...] oraz [...] w Gdyni. Po przytoczeniu treści przepisów ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U z 2023 r., poz. 390 ze zm.), dalej jako: u.ś.r., organ I instancji stwierdził, że - po pierwsze - fakt niepodejmowania pracy przez wnioskodawcę nie wiąże się bezpośrednio z koniecznością sprawowania opieki nad matką, ponieważ współdzieli on opiekę z pozostałym rodzeństwem, jak również z Środowiskowym Domem Samopomocy. Sam również korzysta z opieki oferowanej przez w/w Ośrodek, w celu ustabilizowania zdrowia psychicznego i uregulowaniu trybu dnia. Drugą kwestią - zdaniem organu - jest fakt, iż świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. W wyniku postępowania ustalono, że mąż matki wnioskodawcy żyje. Jednakże z uwagi na fakt, iż miejsce jego pobytu nie jest znane rodzinie, nie można ustalić czy legitymuje się wspomnianym orzeczeniem. Wobec tej sytuacji pierwszą osobą zobowiązaną do alimentacji jest mąż niepełnosprawnej, a nie jej syn. Kolejnym zagadnieniem na jakie zwrócił uwagę organ jest fakt, iż nie da się ustalić daty powstania niepełnosprawności matki strony. Organ zauważył treść orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13, zgodnie z którym art. 17 ust. 1b u.ś.r. jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jednakże stwierdził, iż wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego wymaga podjęcia działań ustawodawczych, które mają przywrócić równe traktowanie opiekunów osób dorosłych. Do momentu wejścia w życie nowych przepisów, mimo uznania przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności art. 17 ust. 1b u.ś.r., nie ma odpowiedniej regulacji prawnej do przyznawania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Organy administracji publicznej nie zostały wyposażone w kompetencje do oceny zgodności ustaw z konstytucją. W związku z tym organ I instancji uznał, że zgodnie z art. 6 k.p.a. jest zobligowany do zastosowania przepisów ustawy.