Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 4 kwietnia 2023 r., sygn. II SA/Ol 189/23

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Bogusław Jażdżyk Sędziowie sędzia WSA Piotr Chybicki (spr.) asesor WSA Grzegorz Klimek po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 4 kwietnia 2023 r. sprawy ze skargi K. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z dnia [...], nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Z akt administracyjnych przekazanych wraz ze skargą wynika, że 29 września 2022 r. K. S. (dalej Skarżący) zwrócił się do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w R. z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad bratankiem, A. S. Decyzją z 28 października 2022r. Wójt Gminy R. (dalej: organ pierwszej instancji) odmówił stronie przyznania wnioskowanego świadczenia. W uzasadnieniu wskazano, że pomimo, iż wnioskodawca jest jedyną osobą sprawującą stałą opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem, A. S. to brak jest podstaw prawnych do przyznania wnioskowanego świadczenia, bowiem na wnioskodawcy nie ciąży obowiązek alimentacyjny wobec bratanka, jak również stanowiąc rodzinę zastępczą niezawodową, nie jest opiekunem faktycznym dziecka w rozumieniu art. 3 pkt 14 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Od przedmiotowej decyzji, skarżący, zastępowany przez radcę prawnego wniósł odwołanie zaskarżając decyzję w całości, poprzez sformułowanie zarzutu naruszenia art. 17 ust. 1 pkt 4 oraz 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych, poprzez ich błędną interpretację i niezasadne uznanie, że skarżącemu jako opiekunowi prawnemu rezygnującemu z zatrudnienia lub innej pracy zawodowej sprawującemu opiekę nad niepełnosprawnym bratankiem, który legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, nie przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. W uzasadnieniu pisma strona wskazała, że w przedmiotowej sprawie z uwagi na jej okoliczności winna znaleźć zastosowanie prokonstytucyjna wykładnia art. 17 ust. 1 w zw. z art. 3 pkt 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych, wskazując, że skoro członek najbliższej rodziny wywiązuje się ze swoich obowiązków moralnych i prawnych, wobec ciężko chorego krewnego i wymaga to rezygnacji z zarobkowania, uzyskanie odpowiedniego wsparcia państwa stanowi wypełnienie zasady równości oraz sprawiedliwości społecznej. Odwołujący wskazał, że opiekuna prawnego należy również uznać za osobę wobec której zmaterializował się obowiązek alimentacyjny, a tym samym, że przysługuje mu świadczenie pielęgnacyjne. Skarżący podkreślił, że w istocie opiekun zastępuje rodzica. W dalszym toku argumentacji podniósł, że formalistyczna wykładnia przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych może doprowadzić do pozbawienia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jedyną osobę mogącą sprawować faktyczną opiekę nad niepełnosprawnym, co z kolei nie da się pogodzić z konstytucyjną zasadą sprawiedliwości społecznej oraz z wynikającą z art. 71 ust. 1 Konstytucji RP zasadą szczególnej pomocy władz publicznych rodzinom w trudnej sytuacji materialnej i społecznej.